P1520778

9.4. Regulacja czynności nerek

W regulacji czynności nerek bierze udział wiele czynników wewnątrznerko-wych i pozanerkowych.

9.4.1. Autoregulacja przepływu krwi przez nerki

Autoregulacja polega na dostosowywaniu światła naczyń kłębkowych do zmian ciśnienia ogólnoustrojowego. Mięśniówka tętniczki doprowadzającej pod wpływem wzrostu ciśnienia krwi może się kurczyć, a pod wpływem obniżania ciśnienia może się rozkurczać. Mechanizm ten jest związany z właści-wościami ściany naczyń doprowadząjących. Ukrwienie nerek nie ulega większym zmianom przy wahaniach ciśnienia tętniczego w granicach 10,6-26,6 kPa (80-200 mm Hg). Przy ciśnieniu bliskim 26,6 kPa (200 mm Hg) tętniczka doprowadzająca jest już maksymalnie skurczona i dalszy wzrost ciśnienia powoduje proporcjonalny wzrost przepływu krwi » przez nerki. Przy ciśnieniu bliskim 10,6 kPa (80 mm Hg) tętniczka doprowadzająca jest już maksymalnie rozkurczona, a dalszy spadek ciśnienia wywołuje obniżenie przepływu nerkowego.

9.4.2. Regulacja hormonalna czynności nerek

Funkcja nerek pozostąje pod kontrolą hormonów wielu gruczołów dokrewnych (przysadki, nadnerczy, tarczycy, przytarczyc, gruczołów płciowych i.in.), a także wielu biologicznie aktywnych czynników. Spośród hormonów nąjwiększy wpływ na nerki wywierąją waz oprę syna (ADH) oraz aldosteron.

Wazopresyna jest syntetyzowana w podwzgórzu i wydzielana do tylnej, nerwowej części przysadki mózgowej, gdzie jest magazynowana. Hormon ten jest uwalniany do krwi w odpowiedzi na podwyższenie ciśnienia osmotycznetóa go osocza i/lub obniżenie ilości krwi. Wazopresyna działa bezpośrednio na ■ kanaliki dystalne i zbiorcze, w których modyfikuje przepuszczalność nabłon- J ka dla wody. Pod wpływem ADH ściana kanalików dystalnych i zbiorczych staje się przepuszczalna dla wody, która przechodzi do hipertonicznego śród- "I miąższu, skąd dyfunduje do krwi. Przy braku wazopresyny kanaliki dystalnafl i zbiorcze są nieprzepuszczalne dla wody. Wskutek tego nerki wydalają dużą jg ilość hipotonicznego moczu.

Aldosteron jest hormonem steroidowym z grupy mineralokort^o|iió\^|i syntetyzowanym w nadnerczach. Hormon ten powoduje w kanalikąch^dystal-1 nych wchłanianie zwrotne sodu. z jednoczesnym wydalaniem potasu i/lub |l wodoru. Resorpcja zwrotna sodu w nerkach powoduje wzrost ciśnienia osmo- I