P1680467

mieć tu zastosowanie znane w doktrynie prawa konstytucyjnego kryteria i po. I działy kompetencji instytucji Prezydenta.

Proponowana poniżej klasyfikacja kompetencji została przeprowadzona ^ według kryterium wskazującego na trzy podstawowe grupy uprawnień: 1) kom* ] petencje wyznaczające Prezydentowi zadania głowy państwa w stosunkach j wewnętrznych i zagranicznych; 2) kompetencje realizujące arbitraż polityczny i Prezydenta i równoważące władze w systemie podziału władzy; 3) inne kompe- : tencje. W ramach zasadniczych podziałów zostały wyodrębnione grupy kompe* ] tencji, właściwe dla podstawowych funkcji ustrojowych oraz charakteryzujące l relacje Prezydenta z innymi organami władz państwowych, funkcjonujących w i systemie podziału władzy.

Szczegółowy zarys proponowanej klasyfikacji wyróżnia następujące podziały kompetencji Prezydenta RP:

1)    Kompetencje głowy państwa: a) w zakresie spraw zagranicznych;! b) w zakresie zwierzchnictwa Sił Zbrojnych, obronności i bezpieczeństwa państwa na czas pokoju i wojny;

2)    kompetencje arbitrażu politycznego i równoważenia władz: a) w sto- 1 sunku do Sejmu i Senatu; b) w stosunku do rządu; c) w stosunku do władzy 1 sądowniczej;

3)    inne kompetencje: a) ustrojowe; b) kreacyjne, organizacyjne oraz w j zakresie kierownictwa państwowego i wewnętrznego w Kancelarii Prezydenta I RP; c) pozostałe kompetencje określone w ustawach¹⁸.

Przedstawiona klasyfikacja, podobnie jak różnego rodzaju podziały, ma zapewne swoje wady i zalety. Jej zasadnicze założenie polega na próbie określenia podziału ról ustrojowych Prezydenta opartego na przepisach Konstytucji, jed- jj| nakże bez możliwości uwzględnienia praktyki konstytucyjnej. Zasadniczo do-piero praktyka ustrojowa, rzeczywisty układ sił politycznych wyznaczający ^ relacje między większością rządową w parlamencie a Prezydentem, pozwoli fi głębiej zinterpretować konstytucyjne funkcje i status ustrojowy Prezydenta RP. *

2. W Konstytucji Prezydent został usytuowany generalnie w ramach ^; parlamentarnego systemu rządów. Ogólne ramy ustroju parlamentarnego wy- -znaczają sferę jego kompetencji w zakresie prowadzenia polityki państwa. Wydaje się, że z tego powodu, inaczej niż w systemie rządów półprezydenckich (prezydencko-parlamentarnych), nie uczestniczy on w bieżącym kierowaniu państwem i nie bierze zasadniczego udziału w bieżącym prowadzeniu polityki państwa. Generalnie zadania te pozostają domeną rządu. W Konstytucji natomiast powierzono Prezydentowi pewne kompetencje w sprawach stosunków zagranicznych oraz w sferze stosunków wewnętrznych, związane z realizacją ustrojowej funkcji gwaranta ciągłości państwa w stosunkach międzynarodowych oraz gwaranta ciągłości władzy państwowej, a także gwaranta suwerenności i bezpieczeństwa państwa. Szczególna rola przypada Prezydentowi na wypadek zagrożenia bytu państwowego lub bezpieczeństwa państwa w zakresie tzw. władzy rezerwowej głowy państwa.

¹⁸ Szerzej zob. Polskie prawo konstytucyjne, red. W. Skrzydło, Lublin 1997, s. 326-340.

64