P1110547

34

O obchodu v praveku a dobę latenske predersfm

logowe, etnołogowe. historikmt a pochopi telne i archeologove. Definice obchodu śinokou skilu oazoru¹ od zcela obecnych. povazujknch jakoukoliv smenu za obchod. az po >yme2em uznhyd za obchod napf. pouze smenu provadenou specializovanymi obcfaod-niky. uskutećnoyanou pomoci penez ći probthajtcl na velkou vzdalenosL² Ruzne bvva cha-pan i Yztah mezi samotnymi pójmy obchod a smena.

V nśskdujicim textu budeme pracovat s pojmem obchod predevsim ve smyslu techto nazoru: „The mutuał appropriadve mouement of goods between hands" (Polami 1957,266): jnade i> a method of acqumng goods that are not a\uilable on the spot“ (Pólanyi 1975.133); Je redprocal trafik. exchange. ar movement of materials or goods through peaceful human ageocy" (Rmfrr* 1969. 152). Słowa obchod a smena budeme povażovat za synonyma.

Zamłme jsme wybrali yymezenl velmi śiroka. nebot se domnivame. że uvazujeme-]i o obchodu v dobę dbno minule. je nutne zaćlt v rovinć co nejobeenejsl. abychom uzkou defnuci płodem newyłoucili nektere jeho podstatne rysy. ći dokooce cela ćasova obdobl, kiera by nesptóowaU nami lanele stanovene pożadavky. Je totiż zfejme. że vyvoj obchodu neprobdłś jednoduśe tak. że by jedna forma była jednou pro vżdy nahrazena jinou. skutec-ne. ći jen zdinlńe vyspełejśl. Spisę se zda. że każda nova podoba obchodu spektrum możności pouze rozstroje. nebot puvodni forma zprawidla nemizl natnalo. Vzpomenme jen neustale nśvraty k prosie naturalni smene. kdykoliv se spolećnost ocitne v krizoyych si-toackh. at jiż jde o \ilećne konflikty, ći prlrodm katastrofy. Mezi jednotlivymi druhy obchodu \ znika pestre spektrum \ztahu. Nektere formy jsou nawzajem indiferentm a nijak se neovlivńuji. jine si mohou naopak zjewne ći skryte konkurovaL Zpravidla se owsem rożne podoby smeny a obchodu nawzajem doplnujL ćasto jedna fonna muzę bez ostatnich aisknu pouze obtiżnć. ći wubec ne.

Jinou ocazkou osiem zństawa. kiera farma obchodu je v urćite dobę nejrozsuenejst kiera je pro dany hospodarsky system urcujlcL ći dokooce kiera je nejwyznamnejśl pro budoud rozvoj obchodu, hospodarstwl ći cele spolećnosti. Zde se nablzl pro badani i diskuse śiroke Pok. kiere je ostanę \yużiwano jiż cela staletl: stad jen vzpomenout jmena Ol Montesquieii.

F. Queaiay. T. R_ Mahhus. A. Smith. K. Mant. M. Weber. K. Polanyi atd. (nastin problema-tiky sros. Polanyi 1944: 1971). Yysledky jsou owsem. jak znamo. nejednoznaćne.

2. Diskuse o obchode u Keltu

V soućasne dobę pnobiha pomeroe intenzf \m! vymena nazoru na keltsky³ obchod mezi his-feonky i aicheology. Pfes rozdOnost pramenu. se kterymi oba obory pracuj!, i pres odliśne

-    Pro pfcsnejSi    pcy— obchód se beae omap    - mpr. cbsŁontni. monopołm. peaeznl protnpt-

eł wboucau. b/tH asL Tathrriuirh dema bes Finanz- and WirtschaftswónertMch (Grabmuller - Radel /99A. taj tjitab l>awi-Ti<fciAiłtk Mwnr- nnd ll«liHmwii i inidi dkmjcto adjekth 114(!k a to adc ani aruijrtruir nim dobie wim spojeni - obchod (Utaj. posmpny. lokalni regionalni spod.

-    Vyber defiaic obrbodo a szosoy be oalezi aa adrese hnp^A™^iqrmv.ff.cwu.cz/seminar2003-him.

³ Otaai Icefckj. Kduw spod. jsou v tamto pfispńtn oźńana pfedntm pruto. be fi™* reaguje na diskusi torii pnroprirh s pesemeymi pumeuy, v nicfaż je murira ócasnńku obchodu ći polidckych. wynstych a ji-aycfe Hrtinm datoćuf madśa. nto v GabL le-i podobać azaaoem unio pro uzenń stfedn Evrop>. pak jen pro saub srowuaoi se jfaaećmfflii z uwjim zuanycfa z pisemnych pramenu. nikolr\' jako jrrbiffmaćnf emifLp mćeni.