62
Orientacyjnie można przyjąć, że Jedna próbka noUanla około 12 om? roatvom. Zlewki umleśolo w zbiorniku próżniowym (np. w suszarce próż-niowej) i wytworzyć tam olśnienie około 28041.50 hPa na okres 20 minut. Po upływie tego czasu o linienie wyrównać a o linieniem atsoaferyoanym 1 próbki pozostawić w roztworze na 120 minut. Nas tę pnie próbki wyjmowaó kolejno z roztworu, osuszyć powierzchniowo bibułą filtraoyjną 1 zważyć z dokładnością do 0,01 g.
Dla okreilenia ubytków masy spowodowanych lotnośoią badanego preparatu z drewna należy, poczynając od stężenia powyżej 1% w oo trzecim stężeniu (tj. 1,0. 4,Oj 10,0 itp.) nasycić podwójną liczbę próbek* Jedno— ozeinie przygotować należy serię próbek kontrolnych, nasycając Je czystym rozpuszczalnikiem *
Obliczanie lloioi badanego preparatu (P) w próbkach wykonuje się w kg/m-* drewna według wzoru:
(m - m) • o . 10
w którym
m — masa próbki przed nasyoeniem (g),
m. — masa próbki po nasyceniu (g) ,
o - stężenie roztworu nasycającego (jś),
V - objętość próbki (cm"*).
Przechowywanie próbek po nasyceniu odbywa się w różny sposób, zależny od charakteru preparatu:
- próbki masy o one środkami rozpuszczalnymi w wodzie przechowuje się
przez 3 tygodnie w zamykanym szczelnie pojemniku szklanym lub z tworzywa sztucznego. V pojemniku tym, w celu ochrony przed rozwojem
pleśni na próbkach, umieszcza się naozyńko z ksylenem. V trzecim tygodniu pojemnik z próbkami otwierać codziennie na kilka minut. Po 3 tygodniach próbki wyjąć należy z pojemnika 1 luźno ułożyć na szklanej płytce w dobrze przewietrzanym pomieszczeniu o temperaturze 2Q±2°C i wilgotności względnej powietrza 65^5/6;
- próbki naayoone środkami rozpuszczalnymi w rozpuszczalnikach organi oznyoh — przeohowuje się przez 2 tygodnie w zamykanym szczelnie pojemniku* V drugim tygodniu pojemnik otwierać należy codziennie na kilka minut. Po dwóoh tygodniach próbki wyjmuje się z pojemnika i luźno układa na szklanej plyoie, w warunkach podanych poprzednio.
Po 4 tygodniach łącznego klimatyzowania próbek włożyć je do płytek Pe— tri ego 1 wy sterylizować 2—krotnie, z przerwą na ochłodzenie wynoszące o-kolo 5 godzin, przez 10 minut w autoklawie w parze wodnej o temperaturze 1OOl2°C. Następnie wysterylizowane próbki umieścić należy w sterylnych warunkach w kolbach Kollego z wyhodowaną na nich odpowiednią grzybnią
grzyba testowego. Próbki umieszcza się na podstawkach z pręcika szklanego o średnicy około 3 mm wygiętego w kształcie litery "U", układając dwa
klocki nasyoozie roztworem preparatu o tym samym stężeniu. Klocki bezpośrednio przed ulokowaniem w kolbie nałoży przeprowadzić przez płomień pal-
nikn gazowego lub Bpirytnaowego, Próbki oaayoone preparatowi 1 przeznsose. no dla określania ubytków masy spowodowanych lotnością środka traktuje się w analogiczny sposób, umieszczaJąo Jo w kolbaoh Kol lago z pożywką j*. Iową, nie zaszozepioną grzybnią grzyba testowego.
Przygotowanie kolb Kollego 1 grzybnią grzyba testowego wykona-| Je się w nas tępa Ją oy sposób:
Podłożem dla grzybów może być pożywka agar owo-słodowa, przygotowana z 30 g rozdrobnionego agaru, ^łO g ekstraktu słodowego 1 1000 ml wody destylowanej. Mieezt. ni nę tę ogrzewa się na wrzącej łaźni wodnej do całkowitego roz--pus z ożenią agaru i rozlewa do kolb Kollego po 50 co^. Jako pożywkę dla grzybów można użyć także krążków tekturowych z białego ścieru drzewnego o średnicy 100 ag i grubości 2 - | mm przeciętnych* połowie. Po umieszczenia w każdej kolbie dwóoh połówek krążka tek-
Rye. 15. Kolba Kollego z próbkami podczas badania granicznej wartości grzybobójczej środków ochrony drewna metodą klockową: 1 - kolba, 2 -- warstwa pożywki, 3 - zatyczka z
waty7 4 - próbki drewna, 5 - podkładka szklana
turów ego, wlać należy do kolby
3
50 cnr 8-pro centów ego wodnego roztworu ekstraktu słodowego. V przypadku korzystania z tego rodzą ja pożywki, do każdej kolby włożyć należy podkładkę z pręcika szklanego i układając kolbę w pozycji poziomej, za pomocą odpowiednio ugiętego pręcika szklanego podkładkę ułożyć « kolbie na środku, prostopadle do osi otworu kolby. Kolby należy następnie zamknąć korkami z waty i sterylizować w autoklawie w parze wodnej o temperaturze 12o£2°C przez 50 minut jednorazowo lub w sterylizatorze Xo-oha, trzykrotnie po 30 minut, w odstępach 24 godzin. Po zakończonej sterylizacji kolby należy ułożyć w pozycji poziomej, do zastygnięcia pożywki.
Przygotowaną w ten sposób w kolbach Kollego pożywkę należy zaszczeplo kawałkami świeżej grzybni grzyba testowego o wielkości około 0,5 cm, pobranej z ozystej kultury. Szczepy grzybni umieszczać należy na środku pożywki, wszelkie czynności wykonywać należy w speojalnym pomieszczaniu, w warunkach aseptyoznych. Kolby z zaszczepioną pożywką przechowywać należy w termostacie lub innym pomieszczeniu w temperaturze 22-1 C i wilgotności względnej powietrza 75-5^. Pomieszczenie nie może być oświetlone bezpośrednio promieniami słonecznymi. Kolby Kollego przoohowuje się di czasu pokrycia całej powierzchni pożywki przez grzybnię, jednak nie dM żoj niż 3 dni po osiągnięciu takiego wzrostu.