spożywczego filtrację stosuje się w celu odzyskania ciała stałego tworzącego zawiesinę w cieczy. W tym przypadku produktem filtracji jest osad zebrany na porowatej przegrodzie. Ma to miejsce np. w_pczemyśleziemniaczanym przy_ odwadnianiu‘mleczka krochmalowego i w dyożdżpwmętwię przy odwadnianiu Qj leczka drożdżowego.
Urządzenia służące do fiItracji noszą nazwę filtrów. Zasadniczym elementem każdego filtru jest porQwata..H’ar.iOi;g-j?//a/Zflga. (przegroda filtracyjna), którŁinogą stanowić wytwarzanę.w. przemydle sita,. tkaniny, kartooyj.płyty albo warstwa materiałów ziamistych lub ..włóknistych powstająca w filtrze na odpowiednim podłożu przed rozpoczęciem filtracji. Materiał .warstwy.filtrującej jęst dfibifirany-WJSalężirości od celu filtracji,.konstrukcji, filtru i parametrów jego pracy.
8.2.2. Warstwy filtrujące
Przegrody filtracyjne tkaninowe sa wykonane z juty, bawełny lub tworzyw sztucznych. W większości przypadków przegrody tkaninowe stanowią jedynie podkład, na którym tworzy się warstwa osadu spełniąjąca ro|ę właściwej przegrody filtracyjnej. Przegrody tkaninowe mogą być stosowane wielokrotnie.
Kartony filtracyjne są formowane z celulozy jako materiału podstawowego.
' Kartony są produkowane w postaci czworokątnych płyt o grubości 2,5 - 4 mm i_ zróżnicowanej porowatości. Oznaczając poszczególne gatunki kartonów, przyjmuje się zwykle, że wraz że wzrastającym numerem zwiększa się zdolność przegrody do zatrzymywania małych cząstek. Średnia średnica kanalików w kartonach wynosi l;2 - 1,8 Hm. a przepuszczalność 1,8-KT9 - 2,8-10~* m /(mł-s-Pal. Kartony sa przegrodami jednorazowego użycia.
Masy włókniste stosowane w filtracji produktów_sppżywęzyęh_składają się głównie z włókien bawełnianych i celulozy. Przygotowana masa włóknista jest moczona i wyjaławiana, a następnie formowana i wyciskana w prasie. Wytwn-tzona w ten sposób_.warstwŁ.filtnijąca-jesLzalcładana-doiiltru. Masy włókniste mogą by4 .wielokrotnie. wykorzystywane._w_procesie..filtracj i. .Po._zakończonej flltracjLmasa jest prana i poddawana regeneracji.
Materiały ziarniste to głównie ziemia okrzemkowa i perlity. Ziemia okrzemkowa jest produktem kopalnym, który stanowią szkielety jednokomór-kowych..Organizmów. - okrzemek. .Ziemię okrzemkową poddaje się obróbce i powstaje produkt o. różnej wielkości cząstek, przepuszczalności i zabarwieniu. Cząstki takiej ziemi okrzemkowej mają średnicę 0,001 — OJ mm, najczęściej ok- 0.025 mm. Porowatość natomiast wynosi 90 — 95%. Powierzchnia właściwa dobrych ziem okrzemkowych dochodzi do 20 mVg.
ffidirjcstJa^zkUwo-WUlkaniczne, które. ogizewane.-W-śeiśIe. określonych warunkach zwiększa swoją objętość ponad 20-krotnie. W tej postaci materiał ma
80 - 90%. W środowisku kwaśnym perlity mogą wydzielać wapń i żelayn
Charakterystyka materiałów ziarnistych Celite, Dicalite i Perlite (produkcji USA) jest przedstawiona na rys. 8.8. Zużycie materiałów ziarnistych na tworze-
nie pr&egiuuy nuiuuyjncj wvnusi z\j\j - ouu |yui , piĄy c/.ym z.u/.ymc pcnim icai rwykTe mniejsze niż ziem okrzemkowych. Wielkość cząstek zatrzymywanych przez przegrody z materiałów ziarnistych zależy od rodząju użytej ziemi i jej właściwości adsorpcyjnyęht i_zawierą się w granicach 0,1 - 1,1 lim.
24-
22-
Rys. 8.8. Charakterystyka materiałów ziarnistych stosowanych w filtracji produktów spożywczych; x - x - Celite, o-o - Dicalite, □ - Perlite
Przepuśzczalnośi, my(m2-h-Pa)
Ceramiczne warstwy filtracyjne, sa wykonane z kwarcu, ziemi krzemionkowej lub okrzemkowej i gliny ogniotrwałej. Przez spiekanie z materiałami wiaża-
cymi otrzymuje
Przegrody te
mogą zatrzymywać cząstki o wymiarach mniejszych od 1 firn. Przegrody filtracyjne są formowane w postaci płyt i cylindrów, tzw, świec. Przegrody ceramiczne mogą być myte i przedmuchiwane sprężonym powietrzem, tąk aby służyły do wielokrotnego użycia.
Warstwa filtrująca stawia określony opór przepływowi cieczy, który zależy od jęj porowatości, średnicy i krętości kanalików, a także od ich kształtu. Po-nadto opór jest zależny od lepkości i gęstości cieczy przepływąjącej,przez war-sbus^ Opór przegrody filtracyjnej zwykle jest dużo mniejszy od oporu warstwy osadu i może wpływać na proces filtracji tylko w jego początkowej fazie.
8.2.3. tWarstwa osadu
Warstwa osadu, odkładana na powierzchni przegrody filttacyinei Jest, porowata i zawiera w sobie znaczne iloścLfiltrawanei. cieczy.. fnzepływ-cieczy-przez tę warstwę j przegrodę filtracyjna wywołany iest różnicąciśnień. którą.wpływa na. strukturę warstwy osądu. Większość osadów występujących w przemyśle spo-_ żywczym u|ega ściśnięciu, co powoduje zmniejszenie grubości warstwy osadu,
121