Łańcuch logistyczny, jako łańcuch dostaw
pod uwagę ujęcie procesowe łańcucha logistycznego, można łańcuch zdefiniować następująco:
Łańcuch logistyczny to dynamiczny proces, jako suma działań w poszczególnych jego etapach, mający na celu skoordynowanie swobodnego przepływu dóbr a wraz z nimi informacji, środków finansowych, od miejsc pozyskania
surowca do klienta.
Zarządzanie łańcuchem dostaw ma oczywiście na celu minimalizowanie kosztów przepływu przy realizowaniu oczekiwanego przez klientów poziomu obsługi. W konsekwencji idzie o dbałość dotyczącą wielkości i struktury zapasów we wszystkich ogniwach łańcucha, tak rozumianą, aby w sposób elastyczny dostosować ich poziom do zgłaszanego na rynku popytu przy jednoczesnym ograniczeniu ich rozmieszczenia w ogniwach łańcucha. Ze względu na fakt, iż pierwsze koncepcje tworzenia łańcucha dostaw wiązano z przedsiębiorstwem międzynarodowym, należy wyraźnie podkreślić, iż łańcuch logistyczny jest jedną z form integracji międzynarodowej i internacjonalizacji zarządzania.
Zarządzanie globalnym łańcuchem dostaw22 polega na połączeniu działań wszystkich ogniw łańcucha w celu transformowania surowców i półproduktów w wyroby gotowe oraz dostarczeniu ich łącznie z obsługą bezpośrednio do klienta. Odbywa się to poprzez łączenie wielu różnych funkcji zarządzania zamiast działań fragmentarycznych różnych międzynarodowych firm. Globalny łańcuch dostaw, używany jest jako efektywne narzędzie równoważenia popytu w jego ogniwach, racjonalnym rozmieszczeniu zapasów w tych ogniwach oraz zapobieganiu niepewności realizacji zamówień. Zarządzanie tym łańcuchem polega również na integrowaniu i koordynowaniu aktywności logistycznej firm z uwzględnieniem zmniejszenia czasu realizacji zamówień oraz jakości obsługi klienta. Sprawność tworzenia, a następnie funkcjonowania międzynarodowego łańcucha dostaw zależy przede wszystkim od rodzaju i charakteru transakcji pomiędzy partnerami. Można więc powiedzieć, że: Zarządzanie łańcuchem logistycznym to planowanie, wykonanie i kontrola przepływu produktów logistycznych tak w ich fizycznej, jak i finansowej postaci wespół z informacjami dotyczącymi wielkości i struktury popytu na te produkty a takie informacjami o formach przemieszczania w obrębie łańcucha. Należy dodać, iż głównym celem zarządzania łańcuchem logistycznym jest integracja a nie dopasowanie punktów zbieżności.
W tym duchu, w latach dziewięćdziesiątych M. Christopher23 stwierdził, iż zarządzanie łańcuchem dostaw ma niewiele wspólnego z zarządzaniem przepływem produktów. Różnice miedzy tymi pojęciami, polegają zdaniem autora na tym, że:
22 E. Gołembska, M. Szymczak, Logistyka międzynarodowa, PWE, W-wa, 2004 r., s. 15 - 20.
23 M. Christopher, Logistics and Supply Management, Priman Publishing, London, 1994, s. 21
v Łańcuch dostaw to wyodrębniona całość a nie delegacja odpowiedzialności na ogniwa łańcucha,
v W łańcuchu dostaw podejmuje się strategiczne decyzje dlatego wybór pierwszego ogniwa w łańcuchu, tzn. wybór dostawcy ma znaczenie dla całego łańcucha, a jego strategiczna rola wynika z wpływu na koszty dostawy i udział w rynku,
Podstawową rolę w zarządzaniu łańcuchem dostaw odgrywa przejrzystość w gromadzeniu i obsłudze zapasów, co wymaga koordynacji kształtowania ich poziomu w całym łańcuchu a nie przesuwania ich pomiędzy ogniwami.
I mcuchy logistyczne, jako łańcuchy dostaw różnicują się między sobą poziomi ni złożoności, strukturą np. równoległą, szeregową, czy rozgałęzioną. W każ-• Isni jednak przypadku, nie ma wątpliwości co do tego iż każdy łańcuch logi-dyezny składa się przynajmniej z czterech typów ogniw.
00 ogniw łańcucha logistycznego zaliczamy:
* Ogniwo pozyskiwania surowców, źródła wydobycia surowców, v Ogniwo dostaw surowców do łańcucha, pośrednicy sprzedaży surowców i pó fabrykatów,
v Ogniwo produkcji, wytwarzanie wyrobów gotowych,
Ogniwo dystrybucji, dostarczenie wyrobów gotowych do klientów.
W ,m linkiem koniecznym skuteczności zarządzania łańcuchem dostaw jest wyko-iniiiie przez firmę - ogniwo łańcucha, co najmniej dwóch podstawowych zadań, hnwsze z tych zadań to odbiór towaru od poprzedniego ogniwa a drugie z zadań, i«» .tworzenie wartości dodanej, określanej, jako zespół działań dodanych do pro-
1 luk tu, w taki sposób aby umożliwić przesunięcie tego towaru do kolejnego ogniwa.
Jest to niezbędne, że względu na to, iż każde z ogniw ma inne zadanie łańcuchu a przecież tworzenie wartości dodanej determinuje budowę współ ii< jmi, spójnego modelu zarządzania całym łańcuchem dostaw. I tak np. w ogni wie dostaw wartość dodana zawiera w swej treści, przygotowanie partii dostaw, »i w produkcji wytwarzanie z surowców wyrobów gotowych, czy w dystrybucji di kompletacja bądź konsolidacja towarów. Z oczywistych powodów, zanim menedżer - logistyk dokona wyboru metody zarządzania łańcuchem dostaw, w mieli w pierwszej kolejności uzgodnić z partnerami w łańcuchu, jak będzie w Yjd.jdał model takiego łańcucha dla poszczególnych linii produktów. Warto w is iii przypadku wykorzystać terminologię modelowania symulacyjnego, jako piM .i.| i kojarzącą się z istotą budowania łańcuchów dostaw. Wiadomo przecież, h w szystkie dostawy muszą być połączone tak aby można dokładnie zidentyfi kuw.u przepływ poszczególnych asortymentów produktów.