PrepOrg II008 (2)

9

,

u

u

y

y

y

y

u

u

u

cze raz w uwagach toksyczność, łatwopalność itp. konkretnych używanych w danej syntezie zwięzków organicznych.

Obecne wydanie skryptu wzbogacono dodatkowo, uwzględniając doświadczenia nabyte przy korzystaniu z poprzedniego skryptu, o 3 rodzaje indeksów, które z jednej strony ułatwić maję zorientowanie się studenta w zakresie materiału, Jaki należy przygotować do sprawdzianu ustnego, a z drugiej stanowić pomoc dla asystentów przy układaniu zestawów preparatów.

Pierwszy to spis alfabetyczny preparatów wraz z zestawieniem symboli operacji wykonywanych w czasie realizacji ćwiczenia. Indeks alfabetyczny w tej wersji podaje sposób odszukanie preparatu w skrypcie, wskazując Jednocześnie na konieczność znajomości określonych elementów techniki laboratoryjnej, stopień złożoności manualnej preparatu, pozwalając orientacyjnie ocenić pracochłonność oraz czas wykonania preparatu.

Wprowadzono również indeks wg tworzących się ugrupowań. Syntezowano preparaty są często związkami dość złożonymi o funkcjach mieszanych. Nie zawsze grupa funkcyjna nadająca charakter chemiczny cząsteczce wymieniona w nazwie Jest tworzona w trakcie ćwiczenia (może już być obecna w reagentach). Indeks pozwala na zorientowanie się, które z ugrupowań tworzy się w trakcie syntezy i jakie inne preparaty obejmuję syntezę podobnego typu ugrupowań.

Np. preparaty: benzylidenoanilina oksym benzofenonu fenylohydrazon-p-galaktozy

zaliczono do grupy preparatów, w których tworzy się ugrupowanie C * N, wskazując na podobieństwo syntez pomimo zasadniczych różnic w strukturze otrzymywanych zwięzków. Inny przykład: p-rtitroanilinę zaliczono do grupy ugrupowania C-N (lub N-H+C-Z), tzn. do reakcji z udziałem wiązań atomów węgla, ponieważ preparat ten otrzymuje się przez hydrolizę p-nitroa-cetanilidu. Pokrewną m-nitroanilinę zaliczono do grupy reakcji bez udziału wiązań atomów węgla, gdyż otrzymuje się Ją przez redukcję m-dwunitro-benzenu , podczas której pękają i tworzą się wiązania tylko przy azocie i tlenie (grupy nitrowej).

Trzeci rodzaj indeksu to indeks preparatów wg typów reakcji. Reakcje sklasyfikowano w pewne grupy wskazujące rodzaj i mechanizm przemiany. Przy klasyfikacji oparto się nie tyle na szczegółowych danych mechanistycznych, co na chęci wskazania istoty danego procesu.

Przykładowo: dość złożone reakcje związków karbonylowych ze związkami Grignarda zaliczono do grupy "reakcje polarne - addycja nukleofiłowa".pomimo że w etapie tworzenia się związku magnezoorganicznego reakcja może mieć charakter rodnikowy, a sam etap reakcji pomiędzy związkiem karbony-lowym i magnezoorganicznym wg niektórych danych przebiega poprzez cykliczny stan przejściowy Jako proces termiczny. Wydaje się, że zaproponowany w tym ujęciu, sposób klasyfikacji pozwala studentowi szybciej zorientować się w zakresie ogólnego materiału teoretycznego związanego z preparatem.