1— pokrój górnej części pędu; 2— gatka; 3 — kwiat; 4— kwiat po usunięciu 2 listków okwiatu; 5 i 6 — owoc z obu stron wypukły i jego przekrój poprzeczny; 7 i 8 — owoc 3-kanciasty i jego przekrój poprzeczny; 9—12 — siewki (I—4 i 9—12 oryg.; 5—8 wg Korsmo)
Roślina jednoroczna, jara. Łodyga wyprostowana lub leżąca, długości 5—60 cm. Liście zwykle lancetowate, na brzegu oraz na nerwach, a niekiedy i z wierzchu krótko, szczeciniasto owłosione. Ogonki liściowe krótkie, oddzielone od pochew liściowych u ich podstawy. Pochwy liściowe pokryte przytulonymi szczecinkami, górą orzęsione szczecinkami długości 1—3 mm. Kwiatostan — kłosy, gęste, wydłużone, tępe, proste lub lekko zgięte. Okwiat i szypułki nagie. Kwiaty różowe lub zielonkawobiałe. Owoce trójkanciaste lub spłaszczone i z jednej strony albo z obu stron wypukłe, długości około 2 mm i szerokości 1,5 mm, czamobrunatne, słabo połyskujące. Kwitnie od VII do X.
Rdest plamisty jako chwast występuje we wszystkich zasiewach. W oziminach jest karłowaty i dojrzewa na ścierniskach. Szczególnie bujnie rozrasta się na zaniedbanych plantacjach roślin okopowych. Odpowiadają mu najbardziej gleby ciężkie i średnio ciężkie, nieco zakwaszone i wilgotne.
Rozmnaża się tylko za pomocą nasion, które osypują się częściowo na miejscu, a także dostają się do materiału siewnego i obornika.
Siewki: hypokotyl długości 6—10 mm i grubości 0,75—1 mm, obły, nagi, fioletowo nabiegły. Liścienie podłużnie eliptyczne lub jajowate, na