PICT2648 (2)

prostym następstwem wykorzystania w przekazie elementów kh> szowych. Wynika ono ze swoistego napięcia pomiędzy zasadami twórczymi, które powieść 1949—1955 deklarowała, a zasadami, którym była w rzeczywistości podporządkowana. Kicz w powieści socrealistycznej rodzi się głównie z konfliktu tradycji sformułowanej gatunku i jego tradycji immanentnej.

3.    Wymóg amplifikowania komunikowanych treści (korzystania z redundancji semantycznej) realizuje się w powieści 1949— 1955 głównie w formie rozwiązań, które nazwać można strukturą parataktyczną. Jej istota polega na konstruowaniu fabuły w taki sposób, aby kolejne składniki ciągu zdarzeniowego łączyła nie tyle relacja przyczynowo-skutkowa, ile relacja powtarzania tej samej myśli. W konsekwencji prowadzi to do dwóch podstawowych zasad kompozycyjnych: addytywności faktów powieściowych i potencjalnej otwartości utworów, oraz równoległości tych faktów i potencjalnej symultaniczności. Zasada redundancji obowiązuje także w konstruowaniu postaci powieściowych. Narra-torską charakterystykę bohaterów powtarza w powieści socrealistycznej materiał zdarzeniowy, dodatkowo zaś wzmacnia nazwisko mówiące, które aktualizuje nazywaną cechę w różnych miejscach tekstu._;pogtgci w szczególny sposób podporządkowuje^ l^ptr^ułor^deojyf^kac ji^ nadmiarowoscL Oto^jrgści^ideglogicz-ne głoszone przegJłohaterą^ostają_wzmacnianę^(bądź ogłabiane — ’*w^spfzypadku^treści sprzecznych z prezentowaną tezą)jjoprzez

nada^^ąjęppstaci^J^ęh^p jednoznacznej. k^il^rowo_utfwąToriej''" "walbrfzacjiTPrzyjęęfe^rzi^^zytel^E^jtezy dokonuje się zatem dzi^ki^aakceptowaniu postacią która tezę tę wypowiada. Akceptację tę zapewnia z kolei ^§ystem^_steręotygów Jiriichamianycir Iw chąrfll^f!rys^ce^postaci^(także j3oprzez_^obór^ nazwiskaT.

4.    Dyrektywie zacierania w wypowiedzi jej perswazyjnego charakteru podporządkowane są w prozie 1949—1955 wszystkie poziomy organizacji utworów. Generalnie wyraża się to w nadawaniu wypowiedzi obliczonej na nakłanianie — cech pierwotnej relacji o świecie. O ile perswazyjność związana jest z kliszo-wością, o tyle tłumienie wrażenia perswazyjności dokonuje, się przez tuszowanie kliszowego charakteru wypowiedzi. Na poziomie mowy postaci przybiera to np. formę modyfikowania przysłów, tak aby sugerować ich związek z empirią i maskować ich