Rydzanicz (85)

11. Zapis schematyczny (symboliczny)

Zadania o temacie ujętym jako „zapis schematyczny, symboliczny” polegają na sporządzeniu — na podstawie rysunków złożeniowych — zapisu schematycznego układów mechanicznych maszyn. Zapisu tego dokonuje się po zapoznaniu się z konstrukcją i działaniem układu przedstawionego za pomocą rysunku złożeniowego. Stwarza to możliwość zwrócenia uwagi na podane niżej zagadnienia.

Zagadnienia dotyczące konstruowania

—    Zapis schematyczny w procesie projektowo--konstrukcyjnym.

—    Schematy a odwzorowywane układy, schematy a stopień uszczegółowienia konstrukcji na rysunkach złożeniowych.

—    Uwolnienie się od trójwymiarowości elementów i stosunków przestrzennych w zapisie własności układów materialnych.

—    Poznanie pewnych rozwiązań zagadnień konstrukcyjnych na podstawie przerabianych przykładów. Zagadnienia zapisu konstrukcji

—    Pogłębienie wiedzy i doskonalenie umiejętności w odczytywaniu zapisu układów o większej złożoności.

—    Opanowanie reguł sporządzania zapisu schematycznego.

Znaki zapisu schematycznego są znormalizowane *\ Wybór ważniejszych znaków używanych w zapisie tzw. układów mechanicznych zamieszczono w pracy [20].

Normalizacja nie wyczerpuje jednak zagadnienia znaków zapisu schematycznego, jakich należy używać do odwzorowania różnych układów, a które występują w praktyce. Z tego powodu w literaturze często stosuje się schematy, w których użyto znaków nie znormalizowanych. Uzupełnia się je wtedy niezbędnym opisem znaczenia użytych znaków.

Ze względu na stosunkowo niewielką ilość czasu przeznaczonego w strukturze ćwiczeń na temat „zapis schematyczny, symboliczny” wskazane jest zawężenie zakresu treści zadań dotyczących tego tematu do układów kinematycznych. Dobór zadań powinien być jednak taki, aby wykazywały one możliwie duży stopień ogólności pod względem występowania zagadnień konstrukcyjnych oraz różnorodnej problematyki zapisu schematycznego.

Jeden z przykładów zadań zamieszczono na rys. 11.1. Jest to rysunek złożeniowy dźwignika śrubowego z przekładnią zębatą o zębach śrubowych i przekładnią pasową (na rysunku pokazano koło pasowe klinowe zamocowane na wałku wejściowym). Połączenie „nakrętka-śruba” zamienia ruch obrotowy tulei z gwintem wewnętrznym na ruch prostoliniowy śruby dźwignika.

*’ Normy związane z tematem: PN-80/M-01156 — Schematy. Rodzaje i typy oraz ogólne zasady wykonania. PN-82/M--01088 — Schematy kinematyczne. Zasady wykonania, PN--82/M-01089 — Schematy kinetyczne. Symbole graficzne.

c

92