Schemat organizacji dowództwa armii polsko-litewskiej w dniu bitwy pod Grunwaldem
10 | |
14 |
Polskie chorągwie spod Grunwaldu: 1. Chorugiew wielka Królestwa Polskiego 2. Chorągiew wojenna Wludyslawa Jagiełły 3. Chorągiew wojsk Wielkiego Księstwu Litewskiego 4. Chorągiew ziemi przemyskiej 5. Chorągiew Księstwa Mazowieckiego 6. Chorągiew ziemi kujuwskicj 7. Chorągiew Księstwa Czerskiego 8. Chorągiew ziemi lubelskiej 9. Chorągiew ziemi dobrzyńskiej 10. Chorągiew ziemi chełmskiej II. Chorągiew ziemi sieradzkiej 12. Chorągiew ziemi kaliskiej 13. Chorągiew ziemi poznańskiej 14. Chorągiew ziemi sandomierskiej 15. Chorągiew ziemi lwowskiej
zmierzyć z przeciwnikiem. Jagiełło I przyj $ miecze, oświadczając, że jego I wojsko ma wprawdzie dość broni, | ale i ta przyda się dla pokonania I wroga.
Wkrótce potem król wydał rozkaz natarcia. Pierwsze uderzyły lekkie chorągwie litewsko-ruskie. Natknęły się one na krzyżackie umocnienia połowę i artylerię, która oddała dwie salwy. Drugi atak tych chorągwi rozbił piechotę i artylerię nieprzyjaciela j broniącą umocnień.
Po oczyszczeniu w ten sposób ] przedpola nastąpiło uderzenie pierwszej linii wojsk polskich na prawe, a litewsko-ruskich na lewe skrzydła krzyżackie. Z obu stron ruszyły na siebie pędem ciężkozbrojne hufce. Najpierw uderzyły długimi kopiami, usiłując wysadzić przeciwnika z siodła, a następnie, po skruszeniu kopii, rycerze chwycili za miecze i zwarli się ze sobą w śmiertelnych zapasach. Na całej długości frontu zawrzała zacięta bitwa. Po upływie godziny prawe skrzydło krzyżackie zaczęło się z wolna cofać pod naporem rycerstwa polskiego, natomiast lewe, zmagające się z lżej uzbrojonymi wojskami litewsko-ruskimi zyskiwało coraz większą przewagę. W końcu część oddziałów litewskich zaczęła się chwiać, a gdy do boju weszły posiłki krzyżackie, nie wytrzymała naporu i rozpoczęła odwrót, który wkrótce zmienił się w ucieczkę. Powstała sytuacja niebezpieczna dla wojsk polskich, którym groziło oskrzydlenie. Ale trzy chorągwie smoleńskie, stojące w centrum, na styku pomiędzy oddziałami polskimi i litewskimi, nie wycofały się. Przez pewien czas wytrzymały one na sobie cały napór oddziałów krzyżackich. Walka była tak zacięta, że jedna chorągiew smoleńska wyginęła prawie w całości.
W tym czasie Jagiełło rzucił w zagrożone miejsce chorągwie stojące w drugiej linii. Wsparły one sku-
58