Płatnik - to osoba obowiązana do obliczenia i pobrania podatku od podatnika i do wpłacenia go na właściwy rachunek organu podatkowego.
Inkasent - to osoba obowiązana do pobrania podatku i wpłacenia go na właściwy rachunek organu podatkowego.
Przedmiot podatku - to rzeczy lub zdarzenia (określona sytuacja faktyczna lub prawna), z których wystąpieniem ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego - (przykład: uzyskanie przychodu, nabycie własności rzeczy i praw majątkowych w drodze spadku, czynność cywilnoprawna, posiadanie gospodarstwa rolnego).
Podstawa opodatkowania - to wartość przedmiotu opodatkowania z reguły wyrażona w pieniądzu; to ilościowa lub wartościowa konkretyzacja przedmiotu opodatkowania (przykład: obrót osiągnięty ze sprzedaży - w przypadku podatku VAT, dochód - w podatku dochodowym, wartość rynkowa przedmiotu sprzedaży - w podatku od czynności cywilnoprawnych od umów sprzedaży, liczba hektarów przeliczeniowych - w podatku rolnym)
Stawki podatkowe - wyrażone procentowo lub kwotowo wysokości podatku, jakie pobiera się od danej podstawy opodatkowania; informują nas o tym, jaką część podstawy opodatkowania należy przekazać do budżetu z tytułu podatku (np. kwotowe - w podatku od nieruchomości; procentowe - w podatku VAT).
Stawki mogą być: stałe (proporcjonalne)-mimo zmiany w podstawie opodatkowania stawki nie zmieniają się (stała kwota lub procent) lub zmienne (ruchome)-wraz ze zmianą podstawy opodatkowania zmieniają się stawki.
Skale podatkowe - zespół stawek podatkowych i podstaw opodatkowania; określają jaką stawkę należy zastosować do danej podstawy opodatkowania. Wyróżnia się skale:
proporcjonalne (liniowe) - dla każdej wysokości podstawy opodatkowania jest jednakowa stawka
podatkowa;
progresywne - przy zastosowaniu których należność podatkowa rośnie szybciej niż podstawa opodatkowania. Rozróżnia się dwa rodzaje progresji, tj. progresję globalną i ciągłą.
Skala progresywna globalna - polega na tym, że określoną stawkę podatkową stosuje się do całej podstawy opodatkowania
Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.
Zgodnie z art. 21 § 1 (ustawy Ordynacja podatkowa) zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem:
) zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania,
2)doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.
§ 2. Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, a zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób określony w § 1 pkt 1, podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty, z zastrzeżeniem § 3.
§ 3. Jeżeli w' postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że podatnik, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie zapłacił w całości lub w części podatku, nie złożył deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego.
3