Scan10141 (3)

Rozdział 13. Zatrzymanie krążenia — postępowanie w sytuacjach szczególnych

Definicje

Nie istnieje jedna uniwersalna definicja. Za hiperka-liemie przyjęto stan, kiedy stężenie jonów potasu jest wyższe niż 5,5 mmol/l, ale tak naprawdę granica ta jest płynna. Wraz ze wzrostem stężenia zwiększa się ryzyko wystąpienia zagrażających życiu powikłań, co wymaga natychmiastowego leczenia.

O ciężkiej hiperkaliemii mówimy, gdy stężenie jonów potasu w surowicy wzrasta powyżej 6,5 mmol/l.

•    blok przedsionkowo-komorowy I stopnia (wydfuz^{1 2} nie odstępu PQ > 0,2 sekundy);

•    spłaszczenie lub brak załamka P;

•    wysoki, spiczasty załamek T (większy niż zała- I mek R w więcej niż jednym odprowadzeniu);

•    obniżenie odcinka ST;

•    połączenie załamka S i T;

•    poszerzenie zespołu QRS (> 0,12 sekundy);

•    bradykardię (bradykardia zatokowa lub blok p'z sionkowo-komorowy);

•    tachykardię komorową;

•    zatrzymanie krążenia (asystolia, VF/VT, PEA). Leczenie hiperkaliemii

5 kluczowych działań w leczeniu hiperkaliemii to:

1.    Ochrona mięśnia sercowego poprzez zastosował nie środków działających antagonistycznie do >ol nów potasu.

2.    Wprowadzenie jonów potasu do komórek.

3.    Usunięcie jonów potasu z organizmu.

4.    Monitorowanie stężenia jonów potasu w celu za-l pobieżenia hiperkaliemii z odbicia.

5.    Zapobieganie powtórnemu wystąpieniu hiperka aj mii.

Jeśli w zapisie EKG istnieją zmiany sugerujące hip² kaliemię, należy rozpocząć leczenie nawet przed otrzymaniem wyników badań laboratoryjnych.

Pacjent z zachowanym krążeniem

Oceń stan nawodnienia pacjenta. Jeżeli stwierdzi sł hipowolemię należy podać płyny, aby zwiększyć wfi dalanie jonów potasu z moczem. Stężenie jonów pł tasu powinno wpływać na terapię, jaką zastosuje sł w danej sytuacji.

Niewielki wzrost stężenia jonów potasu (5,5--6 mmol/l), usuń potas z organizmu za pomocą:

•    żywic jonowymiennych — calcium resonium 15- I -30 g lub sulfonian polistyrenu (Kayexalate®) I

Polska Rada Resuscytacji

1

PRZYCZYNY

Przyczyną wystąpienia hiperkaliemii mogą być:

•    niewydolność nerek,

•    leki (inhibitory enzymu konwertującego angio-tensynę — ACE-I, antagoniści receptora dla angiotensyny II — ARB, diuretyki oszczędzające potas, niesterydowe leki przeciwzapalne — NSAID, (3-blokery, trimetoprim),

•    rozpad tkanek (mięśni szkieletowych — rabdo-mioliza, rozpad guza, hemoliza),

•    kwasica metaboliczna,

•    zaburzenia gruczołów wydzielania wewnętrznego (choroba Addisona),

•    postać hiperkaliemiczna porażenia okresowego,

2

   dieta (może być jedyną przyczyną hiperkaliemi u pacjenta z niewydolnością nerek).

Obecność nieprawidłowych erytrocytów lub trombocy-toza mogą odpowiadać za hiperkaliemię rzekomą. Ryzyko wystąpienia hiperkaliemii wzrasta jeszcze bardziej, kiedy występuje u pacjenta kombinacja kilku czynników predysponujących.

Rozpoznanie hiperkaliemii

Zawsze należy podejrzewać hiperkaliemię u pacjentów z zaburzeniami rytmu lub nagłym zatrzymaniem krążenia. Pacjenci mogą się zgłaszać z powodu osłabienia prowadzącego do wystąpienia porażenia wiotkiego, parestezji lub osłabienia odruchów głębokich. Zmiany w zapisie EKG zależą od bezwzględnego stężenia jonów potasu w surowicy oraz dynamiki zachodzących zmian (ryc. 13.1).

Związane z hiperkaliemią zmiany w zapisie EKG zwykle stopniowo ulegają nasileniu i obejmują: 140 ALS