Scan10143 (3)

Rozdział 13. Zatrzymanie krążenia — postępowanie w sytuacjach szczególnych

Pacjent w stanie zatrzymania krążenia Modyfikacje procedur BLS

W przypadku pacjenta, u którego doszło do zatrzymania krążenia z powodu zaburzeń wodno-elektroli-towych procedury BLS pozostają bez zmian.

Modyfikacje procedur ALS

Postępuj zgodnie z uniwersalnym algorytmem. Ogólnie postępowanie lecznicze będzie zależeć od stopnia hiperkaliemii, dynamiki z jaką doszło do wystąpienia zmian stężenia jonów potasu oraz stanu ogólnego pacjenta.

Zatrzymania krążenia: w pierwszej kolejności chroń serce, następnie zastosuj techniki mające na celu usuniecie z organizmu lub przesunięcie do komórek jonów potasu za pomocą:

•    chlorku wapnia — 10 ml 10% CaCI₂ dożylnie

w szybkim wstrzyknięciu, aby zmniejszyć toksyczny wpływ wysokiego stężenia jonów potasu na błonę komórek mięśnia sercowego;

•    wodorowęglanu sodu — 50 mmol dożylnie w bolu-sie (jeżeli występuje ciężka kwasica lub niewydolność nerek);

•    glukozy/insuliny — 10 jednostek krótko działającej insuliny i 50g glukozy dożylnie w bolusie;

•    hemodializy — należy ją rozważyć w przypadku zatrzymania krążenia spowodowanego hiperkalie-mią, opornego na leczenie.

Wskazania do dializy

Hemodializa jest najskuteczniejszą metodą usuwania jonów potasu z organizmu. Typowo stężenie jonów potasu w surowicy obniża się o 1 mmol/l w ciągu pierwszej godziny, a następnie o 1 mmol/l w ciągu kolejnych 2 godzin. Należy wcześnie rozważyć przeprowadzenie dializy w przypadku przewlekłej niewydolności nerek, ostrej niewydolności nerek z oligu-rią (< 400 ml moczu w ciągu doby) oraz masywnego rozpadu tkanek. Dializa jest także wskazana w przypadku hiperkaliemi opornej na inne metody leczenia. Po zakończonej dializie często obserwuje się hiper-kaliemię z odbicia.

Hipokaliemia występuje często u hospitalizowanych pacjentów. Pacjenci z chorobami serca oraz leczeni

142 ALS

digoksyną są szczególnie narażeni na pojawienie się zaburzeń rytmu serca w przebiegu hipokaliemi

Definicje

O hipokaliemii mówimy wtedy, gdy poziom jonów od tasu w surowicy spadnie poniżej 3,5 mmol/l. Ciężka hipokaliemia występuje przy stężeniu jonów potasu w surowicy poniżej 2,5 mmol/l i może mieć charakter objawowy.

PRZYCZYNY

Przyczyną wystąpienia hipokaliemii mogą być:

•    utrata potasu przez przewód pokarmowy (biegunka),    Ij

•    leki (diuretyki, leki przeczyszczające, steryd,

adrenalina, izoprenalina),    j

•    utrata potasu przez nerki (choroby kanalików

nerkowych, cukrzyca, dializa),    I

•    zaburzenia gruczołów wydzielania wewnętrzni go (zespół Cushinga, hiperaldosteronizm),

•    zasadowica metaboliczna,

•    niedobór magnezu,

•    nieprawidłowa dieta.

Leczenie hiperkaliemii może doprowadzić do hipok^ liemii.

Rozpoznanie hipokaliemii

Wyklucz hipokaliemę u każdego pacjenta z zaburz J niami rytmu lub nagłym zatrzymaniem krążenia.

W przypadku pacjentów dializowanych, hipokalierr a| dość często występuje pod koniec hemodializy lub I w trakcie leczenia przy pomocy ambulatoryjnej cią- I głej dializy otrzewnowej.

Spadek stężenia jonów potasu w surowicy powoduje I w pierwszej kolejności zaburzenia dotyczące funkcji kien nerwowych i komórek mięśni, prowadząc do wy- I czerpania, osłabienia, drżeń mięśniowych i zaparcia.

W przypadku ciężkiej hipokaliemii (K⁺ < 2,5 mmol/l) mB że dojść do rabdomiolizy, postępującego w górę ciała I paraliżu oraz zaburzeń oddechowych.

W EKG można zaobserwować następujące zmian, związane z hipokaliemią:

■y

Polska Rada Resuscytacji y!