Ta ważna i bardzo efektowna dziedzina zastosowań sprężania w Konstrukcjach budowlanych, jest zarazem bardzo różnorodna. W większości współcześnie wznoszonych mostów, wiaduktów, estakad i wielopoziomowych skrzyżowań betonowe konstrukcje sprężone dominują, i to zarówno dla małych i średnich, jak I też dla wielkich rozpiętości przęseł. Jedynie największe obecnie realizacje mostowe są konstrukcjami stalowymi lub hybrydowymi - złożonymi z elementów stalowych, żelbetowych I sprężonych. W najczęściej wykonywanych dużych obiektach, o rozpiętości przęseł 60 do 200 m, a ostatnio nawet do 300 m, konstrukcje sprężone zdobyły trwałą przewagę w minionym ćwierćwieczu nad konstrukcjami stalowymi, tak jak już wcześniej stało się to z mostami o malej (do 30 m) i średniej (do 60 m) rozpiętości.
Przegląd podstawowych zagadnień z dziedziny mostów sprężonych, na tle mostów betonowych w ogóle, znajdzie Czytelnik m.ln. w pracach [7], [25].
15.7.1. Systematyka mostów sprężonych
Notowany od połowy XX wieku wielki rozwój sprężonych konstrukcji mostowych jest spowodowany ich zaletami eksploatacyjnymi, rozwojem techniki sprężania i wprowadzania nowych, coraz bardziej efektywnych rozwiązań technologicznych. Główne zalety funkcjonalno-eksploatacyjne sprężonych konstrukcji mostowych to Ich trwałość, odporność na obciążenia dynamiczne oraz naturalna sztywność w płaszczyźnie pionowej i poziomej [25]. Większy niż w analogicznych konstrukcjach stalowych ciężar własny konstrukcji sprężonych (znacznie obniżony w stosunku do zwykłych konstrukcji żelbetowych) jest korzystny z punktu widzenia stateczności I tłumienia drgań. Kompetentny przegląd współczesnych tendencji w mostach sprężonych podano w pracy (A11].
Wybór typu konstrukcji mostowej dla konkretnej realizacji zależy oczywiście od
rozpiętości i charakteru obciążeń, ale przede wszystkim od technologii realizacji, a ostatnio coraz częściej od walorów estetycznych rozwiązania.
Systematykę konstrukcyjno-technologiczną mostów podaje się w kilku aspektach:
(A) Pod względem technologii realizacji:
• prefabrykowane, montowane z elementów belkowych o długości równej całości lub znacznej części rozpiętości przęsła,
• prefabrykowane, montowane z krótkich segmentów:
- metodą wspornikową - swobodną,
- metodą wspornikową - ze wspomaganiem,
• monolityczne, wykonywane segmentami
- metodą odcinkowych rusztowań.
- metodą wspornikową - swobodną.
- metodą wspornikową z ramieniem wspomagającym lub z podwieszeniem do montażowych pylonów,
- metodą nasuwania.
(B) Pod względem typu głównej konstrukcji: płytowe, belkowe,.ramowe, łukowe, kratowe. wiszące;, podwieszone, wstęgowe.
(C) Pod względem przekro|u poprzecznego:
- otwarte: płytowe, korytkowe, belkowo-pły-towe,
- zamknięte: płyty otworowe, przekroje skrzynkowe jedno- lub wlelokomorowe.
(0) Pod względem funkcji obiektu:
- kładki dla pieszych I rowerów,
- mosty i wiadukty drogowe,
- mosty i wiadukty kolejowe,
- obiekty zintegrowane (jedno- lub dwupoziomowe, drogowo-kole|owe),
- mosty instalacyjno-przemysłowe (dla rurociągów, taśmociągów itp.).
Przedstawiona systematyka, choć niepełna, wskazuje na wielką różnorodność obiektów mostowych Sprawia to, że w tym rozdziale ograniczono się jedynie do wybranych przykładów. Zwrócono uwagę na rozwiązania krajowe - historyczne i współ-
czesne - oraz na tendencja rozwoju nowszych technologii, na wybranych przyttt* dach zagr&n-cznych
15.7.2. Mosty płytowe
W mostach sprężonych o mc«ł rozpiętości (do 20 m w uatrojacn swobodne pod* partych i do 30 m w ustrojach ciągłych, bał* Kowycn lub ramowych) stosuje się przęsła płytowe, których zaletami są: maia wysokość konstrukcyjna, estetyka I łatwość konserwacji
Pierwszy płytowy moat pętany o nu-piętcsa 20 m zraaiiznw.W) w 19*4 r. w dw* gil ijsrwwśzy spręiwy kolejowy moat na świe* cle). Wczesne rusnq« mwiów płytowych były tachnołognama prymitywna - monoil-tyczna płyty pana bacnowana w iradycyj-nycn daeewwBUch. czasom z zasKMOwa* mam wkładek sprężonych (rys. 1tś»7()a,c). PóZnrat przez wiele et manty wykonywano jako zaspotone. ooKWawtając. czasem otwory w przekroju płyty, w celu zmnitjjsznnia cif Za*
a)
przy podporze
w prześle
- w V ^—,,, • ■ 1 |
ijimmfłirnt r. |
6,00 |
o)
ISO | 0.49
Rys. 15-79. Rozwój koncepcji kształtowania przekroju poprzecznego monolitycznych i zespolonych mostów płytowych: a) płyta monolityczna rozpiętości 16.9 m, sprężona krzywoliniowym kablami warstwowym, typu Magneta (Kraków. 1953). b) płyta otworowa o zmiennym przekroju dla rozpiętości 19.6 m. sprężona kablem wielodrutowym Baur-Lecnhardt (Ntoderoigen. Niemcy), c) płyta pełna zespolona, z podłużnymi deskami sprężonymi i poprzecznym wkładkami - przęsło doświadczalne 6.3 m (Polska, 1953), ti) płyta zespolona z typowym samonośnym belkami kabfobetonowyml lub strunobetonowymi, typu .Kujan". dla rozpiętości 5*12 m (Polska. 1967. stosowane nadal); 1 - cięgna podłużne. 2 - cięgna poprzeczne. 3 - deska strunobetonowa
497