skan0026 (3)

Stany skupienia materii 29

Zatem dla gazowego argonu

B = j -75,2 = 25,06 cm³ mol"¹,

A= | -0,0821 0,0752- 150,7² =

= 157,73 dm⁶ • atm • K • mol^-2 (15,98 m⁶ • Pa • K • mol"²). ■

Dla wyższych ciśnień stosuje się wirialne równanie stanu

(2.24)

JjL = l₊B,p + C_fl? +

lub

RT

Bi

+

Cr

V-

+...

(2.25)

w którym stałe B_p, C_p, ... oraz By, C_r, ..., będące funkcjami temperatury, noszą nazwę wirialnych współczynników gazu. Wyznacza się je doświadczalnie bądź oblicza metodą termodynamiki statystycznej.

Innym sposobem opisu właściwości gazów rzeczywistych jest wprowadzenie współczynnika lotności <p, przez który należy pomnożyć ciśnienie gazu />,• w równaniach wyprowadzonych dla gazów idealnych. Sens fizyczny współczynnika lotności wyraża równanie

RTkup_i = tf^zecz-nYⁱ,    (2.26)

gdzie /ą^rzecz oraz //j^d są, odpowiednio, cząstkowymi molowymi entalpiami swobodnymi (potencjałami chemicznymi) gazu rzeczywistego i idealnego.

Współczynnik lotności jest funkcją temperatur)' i ciśnienia. W miarę jak ciśnienie gazu zbliża się do zera, równanie stanu gazu rzeczywistego dąży do równania gazu idealnego, toteż

lim <pi(T,p) = 1.    (2.27)

p—> o

Tak „skorygowane” ciśnienie gazu nazywamy lotnością/-:

f =

P i <Pi

(2.27a)

gdzie p° jest ciśnieniem standardowym. Zdefiniowana w ten sposób lotność gazu jest wielkością bezwymiarową i zwana jest czasem aktywnością ciśnieniową. W stałej temperaturze

dp = Vdp

i różniczkując równanie (2.26) względemp otrzymamy dla gazu jednoskładnikowego