11 względnienie powyższych uwag w końcowym opracowaniu wyników może w praktyce okazać się rzeczą bardziej pracochłonną aniżeli wykonanie i upracowanie pomiarów podstawowych. Dlatego też pełna inicjatywa w tej kwestii oddana jest ręce wykonującego ćwiczenie oraz jego opiekuna naukowego. Należy jednak pamiętać, że bardzo ważne jest uświadomienie sobie wszelkich źródeł popełnianych w trakcie pomiaru błędów systematycznych i co /;i tym idzie, umiejętność przynajmniej ich oszacowania.
Literatura
111 K. Resnick, D. Halliday: Fizyka. T. I. PWN, Warszawa 1980, rozdz. 21, 22.
I ’| I ). Blwellj AJ. Pointon: Termodynamika Klasyczna. Wydawnictwo. Naukowo-Techniczne, Warszawa 1976, rozdz. 1-5. p| II. Szydłowski: Pracownia fizyczna. PWN, Warszawa 1977, rozdz. IV (p. 12.3).
Ćwiczenie 10 *
1. Wprowadzenie
Przepływ i wymiana ciepła pomiędzy dwoma ciałami (układami) zachodzi wówczas, gdy istnieje pomiędzy nimi różnica temperatur. Proces ten polega na przekazywaniu przez jedno ciało drugiemu ciału energii wewnętrznej w skali mikroskopowej.
Jeżeli oba ciała pozostają ze sobą w kontakcie wystarczająco długo, to w wyniku przepływu ciepła z ciała o wyższej temperaturze (7)) do ciała o niższej temperaturze {Ti), nastąpi wyrównanie się temperatur obu ciał. Temperatura danego ciała jest miarą średniej energii kinetycznej zbioru cząsteczek, który to ciało stanowi.
Ciepło może być przenoszone i przekazywane trzema sposobami:
1. Poprzez przewodzenie; bez makroskopowych przemieszczeń cząsteczek, które oscylując wokół swoich położeń równowagi (ciała stałe) przekazują nadmiar energii kinetycznej sąsiednim cząsteczkom.
ciało 1
ciało 2
Rys.l. Warunkiem przepływu ciepła z ciała 1 do ciała 2 jest istnienie różnicy temperatur; a) za pośrednictwem cząstek ośrodka, b) w bezpośrednim kontakcie (Ag/Ar- szybkość przepływu ciepła)
’ Opracował F. Starzyk.