192
i na naprężenie belki w miejscu, gdzie zamocowany jest tensometr dostajemy wyrażenie:
(10)
a- (K + M2) h
Ja 2
Należy zmierzyć parametry belki: a, b i h. Wartości Q, £ i masa odważnika m podane są w laboratoryjnym egzemplarzu instrukcji. Dla różnych odległości: £o = a - r zawieszenia odważnika od końca belki obliczyć naprężenia ze wzoru (10).
Wyniki pomiarów i obliczeń wpisać do tabeli 2.
Przeprowadzić porównanie naprężenia obliczonego ze wzoru teoretycznego ze zmierzonym za pomocą tensometru. Sporządzić wykresy a (r) dla obu
Literatura
[1] J. Halaunbrenner, M. Kmiecik: Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków 1997.
Ćwiczenie 17 *
1
l
1. Wprowadzenie
Podczas badań nad naturą sił działających na nośniki prądu w polu magnetycznym E.H.Hall odkrył w roku 1879 ciekawy efekt nazwany później jego imieniem.
Zastosowany przez Halla układ doświadczalny przedstawiony jest na rys 1.
W jednorodnym przewodniku, którego fragment widzimy, płynie prąd elektryczny w kierunku oznaczonym strzałką. Jeżeli przewodnik ten umieścimy w polu magnetycznym prostopadłym do kierunku prądu, między punktami Px i Pi, leżącymi naprzeciwko siebie po obu stronach przewodnika, pojaw:ia się napięcie elektryczne, które można wykryć woltomierzem. Znak tego napięcia, zwanego napięciem Halla zmienia się, jeżeli zmieniamy kierunek prądu 7, albo
pole magnetyczne B
Rys.l. Wykrycie zjawiska Halla
kierunek pola magnetycznego B. Wartość napięcia Halla Uh okazuje się być proporcjonalna do wartości indukcji magnetycznej B natężenia prądu I.
Skąd bierze się napięcie Halla? W sposób ewidentny jest ono związane z obecnością pola magnetycznego i jego wpływem na nośniki prądu. Opisane doświadczenie dowodzi, że w badanym przewodniku istnieje pole elektryczne prostopadłe zarówno do kierunku prądu jak i pola magnetycznego, niezależnie od „zwykłego” pola elek-'Opracował R.Duraj.