192
M — M\ + Mi,
i na naprężenie belki w miejscu, gdzie zamocowany jest tensometr dostajemy wyrażenie:
(10)
(M, + JkT2) h J0 2
Należy zmierzyć parametry belki: a,bih. Wartości Q, cf i masa odważnika m podane są w laboratoryjnym egzemplarzu instrukcji. Dla różnych odległości: = a - r zawieszenia odważnika od końca belki obliczyć naprężenia ze
wzoru (10).
Wyniki pomiarów i obliczeń wpisać do tabeli 2.
Przeprowadzić porównanie naprężenia obliczonego ze wzoru teoretycznego ze zmierzonym za pomocą tensometru. Sporządzić wykresy er (r) dla obu
Literatura
[1] J. Halaunbrenner, M. Kmiecik: Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków 1997.
Ćwiczenie 17 1
1. Wprowadzenie
Podczas badań nad naturą sił działających na nośniki prądu w polu magnetycznym E.H.Hall odkrył w roku 1879 ciekawy efekt nazwany później jego imieniem.
Zastosowany przez Halla układ doświadczalny przedstawiony jest na rys 1.
W jednorodnym przewodniku, którego fragment widzimy, płynie prąd elektryczny w kierunku oznaczonym strzałką. Jeżeli przewodnik ten umieścimy w polu magnetycznym prostopadłym do kierunku prądu, między punktami Z1, i P2, leżącymi naprzeciwko siebie po obu stronach przewodnika, pojawia się napięcie elektryczne, które można wykryć woltomierzem. Znak tego napięcia, zwanego napięciem Halla zmienia się, jeżeli zmieniamy kierunek prądu I, albo
pole magnetyczne B
Rys.l. Wykrycie zjawiska Halla
kierunek pola magnetycznego B. Wartość napięcia Halla Uh okazuje się być proporcjonalna do wartości indukcji magnetycznej B natężenia prądu 1.
Skąd bierze się napięcie Halla? W sposób ewidentny jest ono związane z obecnością pola magnetycznego i jego wpływem na nośniki prądu. Opisane doświadczenie dowodzi, że w badanym przewodniku istnieje pole elektryczne prostopadłe zarówno do kierunku prądu jak i pola magnetycznego, niezależnie od „zwykłego” pola elek-
Opracował R.Duraj.