0000093

wej, guzy przysadki, guzy podstawy mózgu, sprawy zapalne opon, zwłaszcza kilowe, krwotoki podpajeczynówkowe, urazy itd.

W. E. Hand 19G1) opisał nieswoiste zapalenie w obrębie zatoki jamistej, występujące nieraz na tle cukrzyc): bóle nad oczodołem poprzedzające na kilka dni porażenie nerwu IIE czasami i innych nerwów ruchowych oka; objawy utrzymują się prz.cz kilka dni lub tygodni, po czym występują nawrot) po upływie kilku miesięc) lub lat. Częściej aniżeli całkowite porażenie n. okoruchowcgo obserwujemy porażenia częściowe, które przeważnie są wyrazem zajęcia jąder tego nerwu lub jego korzonków. Mogą one zdarzyć się w zapaleniu opon kiłowym, guzie, tętniaku; wówczas na skutek bezpośredniego ucisku występują odosobnione porażenia mięśni ruchowych oczu o swoistym obrazie klinicznym z. widzeniem zdwojonym (diplopia).

1.    W razie odosobnionego porażenia mięśnia prostego wewnętrznego oka prawego zjawia się zez rozbieżny prawego oka, zwiększający się przy patrzeniu w lewo, obrazy zdwojone, są skrzyżowane i równoległe, rozchodzą się przy patrzeniu w lewo, przy czym głowa skręcona jest w lewo;

2.    W razie odosobnionego porażenia mięśnia prostego górnego oka prawego zez. zwrócony jest ku dołowi, obrazy zdwojone są skrzy żowane i rozchodzą się w górnym prawym kwadrancic, przy czym obraz należący do oka prawego jest wyżej położony, a głowa przechylona jest w tył oraz. skręcona w prawo.

3.    W razie odosobnionego porażenia mięśnia skośnego dolnego oka prawego zez zwrócony jest ku dołowi. Obrazy zdwojone są nie skrzyżowane i rozchodzą się w górnym lewym kwadrancic, przy czym obraz należący do oka prawego jest wyżej położony, a głowa przechylona jest w tył i skręcona w lewo.* Dla zorientowania się, który mięsień ruchowy oka jest porażony lub nicdowladny opierać się można również na podziale mięśni na 2 grupy: mięśnie przywodzące i odwodzące. Do przywodzących zalicza się: mięsień wewnętrzny prosty o wyłącznym działaniu oraz górny i dolny proste o działaniu dodatkowym; do odwodzących — mięsień zewnętrzny prosty oraz. skośne górny i dolny o działaniu dodatkowym. Po-. rażenie jednego z mięśni przywodzących powoduje zdwojone widzenie skrzyżowane, przy czym obraz należący do oka porażonego znajduje się po przeciwnej stronie i oddala się od drugiego obrazu w miarę przesuwania przedmiotu w stronę oka nie porażonego: odwrotnie dzieje -ie w porażeniu jednego z. mięśni odwodzących, kiedy to obraz należący do oka patrzącego znajduje się po jego stronie, a więc zdwojone widzenie nie jest skrzyżowane, przy czyni oba obrazy oddalają się od siebie w miatę zbliżania przedmiotu w stronę oka porażonego.

Nerw okoniehow >. tak jak każdy inny nerw czaszkowy, ulec może porażeniu nadjądrowemu, jądrowemu i podjądrowemu.

* Wg prot 'lisi Janusza Sobań '.ie-go: Okulistyk i Praktyczna. PZWL, Warszawa 195(1.

«4