0035 jpeg

Funkcju estetyczna koimiiii U <ii u i< i in ipn..oh oddziaływania lego komunikatu na odbiorcy nic lylc lym. •«* kuinuink.il ten usiłuje przekazie, ile tym w jaki sposób to f/.yni Każdy komunikat obok togo, iż został tworzony w konkretnym, praktycznym, przynajmniej jeżeli chodzi o komunikaty dydaktyczne celu, jest też swojego rodzaju dziełem sztuki, opi-ującym sam siebie. W zawiłej retoryce, nadmiarze szczegółów, w zbyt silnym drżeniu do wywołania za wszelką ceny szoku emocjonalnego odbiorcy, zgubić się może najszlachetniejsza nawet intencja i najmądrzejsza mysi. Mówienie półgębkiem, z oczami wbitymi w ziemię lub w sufit, prymitywny język, brak dbałości o formę tego co zamierza się komuś przekazać, mestaranność wyglądu zewnętrznego komunikatu: zdjęcia, obrazu Minowego, arogancja w zachowaniu się nadawcy komunikatu, to kolejne m hybienia w kształcie estetycznym komunikowanych przekazów, ude-i /aiącr rykoszetem w ich autora.

Nu- ulega żadnej wątpliwości iż powyższe spostrzeżenia mają kapitalni z iu ic /1 'nie dla nauczyciela i dla poprawności oraz zrozumiałości prze-I i/\\v.iuvcli przez niego informacji uczącym się. Proces nauczania-ucze-"oi <u lu woista odmiana gry społecznej, a funkcja nauczyciela to nad-^u \ •. u odpowiedzialna rola, której też trzeba i należy się ciągle uczyć. Nie 111 u /11. i leż zawierzać tylko słowu. Z pozoru jakby wtórne wobec kanału komunikacji werbalnej wszystkie pozostałe kanały przekazują łącznie " wiele więcej informacji aniżeli ten pierwszy. Niektórzy specjaliści twier-i więc/, iż tylko 7% informacji, które uzyskujemy w rozmowie, czerpie-"‘v .« słów, 38% wnioskujemy z tonu głosu, a 55% z „mowy ciała”. Jeśli "•wi-i in dane nieco przesadzone, pozostaje fakt, iż świadomie lub nie-‘" nnlouue przekazujemy, różnymi kanałami równocześnie, wiele komu-"bii,,w Nasze kompetencje jako nauczycieli, nasza wiarygodność jako "•dawcy komunikatów, zależeć będzie więc nie tylko od tego, czy rzeczy-^v,f“ ie jesteśmy kompetentni, ale również od tego, na ile wszystkie przemywane przez nas komunikaty, świadomie lub nieświadomie, różnymi ^łl,mlanii przekazu, wspierają siebie nawzajem, a na ile sobie przeczą.

* 3 In kwestia warta zastanowienia.

••r.mlmenia do przemyślenia i dyskusji

•h-duą z dróg podnoszenia własnych kompetencji komunikacyjnych f obok rożnych lektur i studiów, staranna obserwacja zachowań społe-ⁿ.vcli innych osób i analizowanie tych zachowań, z wykorzystaniem innymi wiedzy o funkcjach komunikatów. Wnioski z łych analiz ^IMh.v służyć również planowaniu i modelowaniu własnych zachowań •hlic/nych. Szczególnie wdzięcznymi obiektami takich analiz są różne

IM

osoby występujące* w relacjach telewizyjnych prowadzące tam wykłady, udzielające wywiadów, uczestniczące w dyskusjach lub dyskusje takie prowadzące. Proszę zachowania tych osób potraktować jako swoisty sprawdzian ich kompetencji komunikacyjnych, wyciągając naturalnie z dokonanych obserwacji właściwe wnioski.

Uwagi końcowe

Przedstawiono w tej części pracy, w wielkim jednak skrócie, najbardziej podstawową wiedzę, związaną z problematyką nauczania-uczenia się osób dorosłych. Jej poszerzenie i rozwinięcie znajdzie bardziej zainteresowany czytelnik w pracach podanych w literaturze uzupełniającej, a także i w tych, które znalazły się w konkretnych przypisach literaturowych.

Warto jednak zdać sobie sprawę i z tego, iż bogactwo sytuacji dydaktycznych, które niesie z sobą proces kształcenia dorosłych, wielość jego celów, ich różnorodność, rozmaitość strategii kształcenia, jego form i rozwiązań organizacyjnych, wreszcie i bogactwo osobowości osób dorosłych nigdy nie pozwolą na sformułowanie dyrektyw postępowania dydaktycznego zawsze i wszędzie słusznych.

Ciężar konkretnych decyzji, tu i teraz, musi wziąć na siebie nauczy ciel, natomiast ta część pracy, jak i literatura źródłowa z nią związana, mogą mu jedynie taką decyzję znacznie niekiedy ułatwić, nigdy go jod nak, w żadnej sytuacji nie są w stanie wyręczyć.

Szukając na goniec podstawowych zasad, według których nauczyciel powinien planować i realizować swoje zamierzenia w pracy z uczniami dorosłymi, wymienić warto te, które opracowane zostały przez Stowarzyszenie Oswialy Dorosłych w USA*:

1.    Uczenie się trzeba skupić wokół problemów.

2.    Uczenie się musi opierać się na dotychczasowych doświadczeniach uczącego się.

3.    Zdobywanie wiedzy i doświadczenia musi mieć znaczenie życiowe dla uczącego się.

4.    W nauczaniu jest potrzebna swoboda, entuzjastyczna postawa uczącego się, wzmocniona uznaniem społecznym podtrzymującym wysiłek i uczuciowy stosunek uczącego się.

5.    Cele kształcenia muszą być wysuwane (lub akceptowane) przez uczą cego się, a podejmowana przez niego praca właściwie zorganizowano

6.    Uczący się musi orientować się w postępach w osiąganiu celu oraz mieć możność regulowania wysiłku.

Itniutłmh •>! Atlull luhudtum in thr USA, Chicago 1960