11669 strona (462)

3.    Gruźlicę pozapłucną.

4.    Miejscowe owrzodzenia.

5.    Choroby górnych dróg oddechowych (np. choroba przeziębieniowa).

Przeciwwskazania

Stosowanie promieni nadfioletowych jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

1.    Gruźlica pluć.

2.    Poważne zaburzenia pracy serca.

3.    Toczeń rumieniowaty.

4.    Ciężka cukrzyca.

5.    Niezwykle ostre podrażnienie skóry.

6.    Stwierdzona nadwrażliwość na światło.

7.    Przyjmowanie leków zwiększających wrażliwość na światło.

Środki ostrożności

1.    Rogówka pochłania wszystkie fale

0    długości większej niż 295 nm. Podczas naświetlania należy zasłonić oczy pacjenta.

2.    Skrupulatnie - co do sekundy - przestrzegać zalecanego czasu zabiegu.

3.    Podczas naświetlania fizykoterapeuta nie powinien opuszczać pomieszczenia zabiegowego.

4.    Podczas zabiegu należy mieć na sobie okulary ochronne. Okulary ze szkła fo-tochromowego chronią jedynie przed promieniami padającymi z przodu, nie dając ochrony przed promieniowaniem odbitym docierającym z boku.

5.    Należy pamiętać, że fizykoterapeuta otrzymuje dodatkową dawkę promieniowania odbitego od ścian, prześcieradeł

1    sprzętu, zwłaszcza jeżeli w ciągu jednego dnia w pomieszczeniu wykonuje się dużą liczbę zabiegów.

Metodyka zabiegów

Oznaczanie dawki progowej promieni nadfioletowych

Przed rozpoczęciem zabiegów należy określić najmniejszą dawkę promieni, która wywołuje u danego pacjenta odczyn rumieniowy (ang. minimal erythemal dosage - MED). Niżej opisano zalecany sposób określania najmniejszej dawki promieni wystarczającej, by uzyskać lekkie zaróżowienie skóry pacjenta.

1.    Do badania potrzebny jest duży kawałek tektury.

2.    W tekturze należy wyciąć otwór o średnicy 5 cm.

3.    Następnie należy wyciąć co najmniej 4 podobne otwory położone w jednej linii w odstępie 7,5 cm.

4.    Pozostałe partie ciała pacjenta należy zakryć, tak aby jedynie skóra widoczna w otworach w tekturze była wystawiona na działanie promieni nadfioletowych.

5.    W celu oznaczenia dawki MED naświetla się niewielki obszar skóry pacjenta, zwykle wewnętrzną powierzchnię przedramienia, co 15 sekund odsłaniając kolejny otwór.

6.    Nasilenie odczynu ocenia się po 24 godzinach.

7.    Jeżeli dawki MED nie można ustalić (np. pacjent wybiera się w podróż, mieszka zbyt daleko, ze względów organizacyjnych lub braku czasu), należy rozpocząć od krótkich naświetlań (20-30 sekund). Zalecaną dawkę oblicza się na podstawie wcześniejszych doświadczeń z pacjentami o zbliżonym typie skóry (ryc. 3-7).

Dawki

1. Po ustaleniu dawki progowej MED można rozpocząć serię naświetlań, z których każde powinno trwać o 15 sekund dłużej niż poprzednie, aż do osiągnięcia

46