626 I Rozdziit 42 II G
takie jak apomorfina czy siarczan miedzi. Torsjom wywołanym przez pobudzenie chemorecepcyjnej strefy wyzwalania wymiotów towarzyszą nudności.
2. Kolejność zjawisk mechanicznych podczas wymiotów
a. Wymioty zaczynąją się głębokim wdechem, po którym następuje zamknięcie głośni.
b. Następnie ciśnienie wytwarzane w jelitach powoduje przepchnięcie pokarmu do części proksymalnej żołądka.
c. Zwiększenie ciśnienia w żołądku wypycha miazgę pokarmową do przełyku i na zewnątrz.
d. Wymioty mogą być poprzedzone odruchami wymiotnymi. Odruchy wymiotne zawierają wszystkie mimowolne ruchy towarzyszące wymiotom, ale nie wywołują wymiotów. Miazga pokarmowa nie jest wyrzucana na zewnątrz, ponieważ ciśnienie w żołądku i klatce piersiowej nie jest wystarczające do pokonania oporu górnego zwieracza przełyku (UES).
^ WYDZIELANIE ŻOŁĄDKOWE | A. | Rozważania ogólne
1. Funkcja. Substancje wydzielane w żołądku pomagają w rozkładzie pokarmu, a także kontynuują proces trawienia, który rozpoczyna się pod wpływem enzymów ślinowych. Żołądek wytwarza około 21 soku żołądkowego na dobę.
2. Fazy wydzielania żołądkowego
a. Faza głowowa jest związana z myśleniem o jedzeniu, widokiem, smakiem lub zapachem pokarmu. Ta faza jest zależna od unerwienia przywspółczulnego żołądka (nerw błędny).
(1) Eferentne włókna nerwu błędnego pobudzają wydzielanie kwasu solnego (HC1) przez komórki okładzinowe, gastryny przez komórki G oraz pepsyno-genu przez komórki główne.
(2) Prawie połowa soku żołądkowego wydzielanego podczas posiłku jest wytwarzana w fazie głowowej i podczas pobudzenia nerwu błędnego.
b. Faza żołądkowa rozpoczyna się w chwili dotarcia pokarmu do żołądka. Pokarm Hj docierający do żołądka buforuje częściowo kwas, podnosi pH i umożliwia działa-
I nie innych bodźców (np. pobudzenie n. błędnego, gastryna), wywołujące dalsze
I wydzielanie kwasu.
(1) Rozciągnięcie trzonu żołądka prowadzi do wzrostu wydzielania kwasu solnego przez pobudzenie odruchów miejscowych oraz wagowagałnych.
(2) Rozciągnięcie części odiwiernikowej pobudza wydzielanie gastryny z komórek G odźwiernika za pośrednictwem miejscowych odruchów wagowagałnych. Wydzielanie gastryny jest hamowane przy niskich wartościach pH (< 3).
(3) Niskie pH wyzwala odruchy miejscowe, co zwiększa wydzielanie pepsyno-genu.
(4) Wydzielanie soku żołądkowego jest mniejsze w fezie żołądkowej niż w fazie głowowej, trwa jednak dłużej. Dlatego też każda z faz ma mniej więcej taki sam wkład ilościowy w wydzielanie soku żołądkowego.
c. Faza jelitowa zaczyna się w chwili opróżniania żołądka, gdy pierwsze porcje miazgi pokarmowej pojawiają się w dwunastnicy. W fazie jelitowej wydziela się niewiele soku żołądkowego.