13382 STR001

Wiadomości wstępne —&ELHCI

Ogólna charakterystyka i zastosowanie

Belki są podstawowymi elementami konstrukcji stalowych, które obciążone dowolnym układem sił, mogą być równocześnie zginane względem jednej lub dwu osi bezwładności, skręcane, ścinane i ewentualnie rozciągane lub ściskane mimośrodowo.

Belki zginane względem jednej z dwu osi bezwładności uważa się za zginane jednokierunkowo, względem obu osi bezwładności — dwukierunkowo (ukośnie).

Jeśli obciążenie poprzeczne belki zginanej jednokierunkowo lub ukośnie działa mimośrodowo względem osi środków zginania, to belka bez odpowiednich zabezpieczeń konstrukcyjnych (stężeń) będzie także skręcana.

Belki stosowane w budownictwie najczęściej obciążone są siłami prostopadłymi do osi podłużnych i jednej z osi bezwładności przekroju, stąd też są zginane jednokierunkowo i ścinane.

W budownictwie lądowym belki stalowe stosuje się na wiele elementów konstrukcyjnych, a w szczególności:

Rys.5.1. Układ belek stropów

(1) belki główne, (2) belki pośrednie,

(3) belki drugorzędne, (4) płyta stropowa.

□    belki stropowe w budynkach przemysłowych, użyteczności publicznej i rzadziej, w mieszkalnych,

□    płatwie dachów hal, wiat, budynków,

□    nadproża budynków,

□    rygle ram nośnych,

□    jezdnie elektrowciągów, suwnic,

□    pomosty obsługi i wsporcze,

□    schody stalowe.

Belki mają szczególnie szerokie zastosowanie jako konstrukcje nośne stropów, budynków przemysłowych i pomostów. Belki usytuowane względem siebie krzyżowo pod kątem prostym tworzą układ nazywany rusztem.

Belki bezpośrednio przekazujące obciążenia na podpory (ściany, słupy) nazywane są głównymi lub podciągami. Oparte na podciągach nazywa się pośrednimi lub żebrami stropu. Niekiedy na belkach pośrednich podpiera się prostopadle do nich dodatkowy układ belek nazywanych drugorzędnymi, wymianami lub legara-mi.

Rozróżnia się kilka rodzajów układów stropu:

•    układ belek równoległych, w którym występują tylko belki główne (1) oparte na ścianach lub słupach podpierających bezpośrednio płytę stropową (rys.5.la),

•    układ pośrednich belek stropowych (2) i podciągów (1) (ruszt) opierających się na ścianach zewnętrznych lub słupach (rys.5.Ib),

•    układ złożony (ruszt złożony) składający się z podciągów (1) oraz belek stropowych pośrednich (2) i drugorzędnych (3) (rys.5.1c).