13637 medsadowa7

podawane jako skutek urazu nierzadko są objawem towarzyszącym samoistnym zmianom chorobowym badanego. Rejestrując wszystkie skargi chorego i nie lekceważąc ich, lekarz musi stale uwzględniać możliwość ich nieurazowego pochodzenia.

Umiejętnie zebrany wywiad ułatwia ocenę wiarygodności takich skarg, jak bóle głowy, nudności, wymioty. Z kolei brak doświadczenia w tym zakresie bywa przyczyną nieprawidłowego rozpoznania np. wstrząśnienia mózgu przez lekarzy pogotowia ratunkowego lub w przychodni. W wywiadzie uzyskiwanym od pokrzywdzonego zwraca się uwagę na następujące okoliczności: dajtę, godzinę jygiięjsce zdarzenia, przybliżony wiek uczestników zajścia, przyczyny i przebieg zajścia, rodzaj narzędzia użytego do zadania urazu i sposób jego użycia, bezpośrednie skutki (zachowanie się pokrzywdzonego), sposób i miejsce udzielania pierwszej pomocy oraz jej rodzaj, przebieg ewentualnego dalszego leczenia (jeżeli badanie przeprowadza się po upływie dłuższego czasu od zdarzenia) oraz .ąktualnę d^legli\y9Śei>ędące następstwem zajścia.

Podczas badania przedmiot o we g o, które obejmuje pełne badanie lekarskie, szczególną uwagę zwraca się na obrażenia ciała stanowiące bezpośrednie skutki urazu. Ich opis powinien być możliwie dokładny. W protokole spostrzeżenia należy odnotować najlepiej w następującej kolejności: rodzaj obrażenia (otarcie naskórka, podbiegnięcie krwawe, rana), jego umiejscowienie, kształt i rozmiary, a przede wszystkim towarzyszące mu skutki w postaci upośledzenia sprawności określonego narządu (np. ograniczenie ruchomości kończyny). Opis obrażeń musi być oczywiście bardzo szczegółowy i powinien uwzględniać takie elementy, jak: barwa sińca (podbiegnięcia krwawego), wygląd brzegów rany i jej dna. W opisie obrażeń unika się podawania gotowych rozpoznań, jak: „rana tłuczona" lub „cięta". Należy jednocześnie opisać zmiany, które są następstwem wcześniej doznanych urazów łub przebytych chorób (blizny, utrata części kończyn). Mogą one nie mieć nic wspólnego z zajściem, które jest przedmiotem dochodzenia sądowego, chociaż istnieje nieraz konieczność dokonania sądowo-lekarskiej oceny skutków urazu, który nastąpił znacznie wcześniej.

W tych przypadkach, w których od krytycznego zajścia do badania lekarskiego osoby pokrzywdzonej minął tak długi okres, że doszło już do częściowego lub całkowitego wyleczenia skutków urazu, lekarz biegły musi zwrócić szczególną uwagę na opis blizn skórnych (umiejscowienie, przesuwalność), na odkształcenia ciała, a zwłaszcza na stan upośledzenia sprawności narządów.

W protokole należy ponadto przedstawić krótką treść dostępnej biegłemu dokumentacji lekarskiej (zaświadczenie lekarza udzielającego pierwszej pomocy, historia choroby, wyniki badań laboratoryjnych), odnoszącej się do pokrzywdzonego. Jeżeli istniała potrzeba zasięgnięcia konsultacji odpowiedniego specjalisty (okulisty, radiologa), odnotowuje się wynik konsultacji.

Wynik przeprowadzonych badań wraz z jego konfrontacją z wywiadem, dokumentacją lekarską i ewentualnie materiałem z akt sądowych znajduje odzwierciedlenie w końcowej opinii sądowo-lekarskiej, która zawiera wnioski z poczynionych obserwacji. Przede wszystkim musi być dokonane dokładne ^{1 2}

Uulu £ i-iunlilu wuittiiuił-określeń Kodwiuiu karnego zawartych w alt 1.1.1 1 Wi HW«'iitualni« T82.

t Istnienia lekarza biegłego, dotyczące zarówno rozpoznania, jak i związku przyczynowego, winny nosić charakter pewności. Lekarzowi biegłemu wojno MBIWIi'² za następstwa zdarzeń i3 tylko te, których-cwiązek przyczynowy /. urazem nic ■ iIimjo wątpliwości. Jeżeli^ w jakimś' elemencie opinii ustalenie takie nie jest inożliwe,biegły określa stopień jego prawdopodobieństwa (np. duże lub graniczą-l^rz pewnością). Czasem nie można określić od razu wszystkich następstw urazów, zwłaszcza jeżeli leczenie nie zostało dokończone. Należy wówczas wydać opinię 1 ymczasową, uzasadniając to możliwością wystąpienia powikłań i podając przewidywany termin badania kontrolnego.

YltóU/jfct*-

J&T*—*-*

2.2.4. Kwalifikacja uszkodzeń ciała i rozstroju zdrowia

2 2.4.1. Dane podstawowe 1

K walifikacja prawna stwierdzonych skutków obrażeń ciała i konieczność stosowania w opinii stosownych kodeksowych określeń wymaga od lekarza dokładnej ^'ojomgści i zrozumienia treści wymienionych artykułów Kodeksu karnego (art.

I    k.), będących podstawą merytoryczną opinii o stopniu uszkodzenia ciała.

y____-\a y/s'* asL    ^Ł    ■* '    —

Art. 1® § 1: Kto 1) pozbawia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia albo 2) powoduje inne ciężkie kalectwo, ciężką chorobę nieuleczalną lub długotrwałą, chorobę zazwyczaj zagrażającą życiu, trwałą chorobę psychiczną); trwałą ¹ nlkowitą lub znaczną niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe poważne zeszpecenie lub młnkształcenie ciała, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§ 2: Jeżeli sprawca nieumyślnie powoduje ciężkie uszkodzenie ciała lub ciężki n>/.*trój zdrowia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Art. 15^C$~ł: Kto powoduje inne niż określone w art. 15^1 uszkodzenie ciała lub rozstrój ilmwia człowieka, podlega karze pozbawienia wolności od3m-cy do lat 5. 'i y»i-c£ ■ I § 2: Jeżeli czyn określony w § 1 nie spowodował naruszenia czynności narządu > Inlii na czas powyżej siedmiu dni, sprawca podlega karze pozbawienia wolności do lat &

§ 3: Jeżeli sprawca nieumyślnie powoduje uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia, podłoga karze pozbawienia wolności do lat^ ograniczenia wolności albo grzywny.

§ 4: Ściganie czynu określonego w paragrafie 2 oraz czynu określonego w § 3,

Moll naruszenie czynności narządów ciała nie trwało dłużej niż siedem dni, odbywa się - oskarżenia prywatnego.

■.    ^ L

/ I reści przytoczonych artykułów wynika, że następstwem przestępstw przeciw-

i<o zdrowiu może być uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia, spowodowanej!^ O Ml zoili, przez pojęcie którego należy rozumieć działanie czynników szkód-llwyrh g_nałkowicie różnym charakterze: czynnik mechaniczny, chemiczny (za-lilicie), wysoka lub niska temperatura, energia elektryczna, promienista lub |t nitrująca, wysokie lub niskie ciśnienie atmosferyczne, doprowadzenie do zakażeniu Są to wszystko czynniki natury fizycznej, natomiast do tzw. urazu psychicznego |n|> zastraszenia lub innego silnego napięcia emocjonalnego), jako czynnika wywołującego rozstrój zdrowia należy odnieść się z bardzo dużą rezerwą i ostrożni >»< lą. Nie można oczywiście wyłączyć, że pewne czynniki tego typu, o nadaw y< znj dużym nasileniu, mogą wywołać trwałe zmiany psychiczne lub spowodować rozstrój zdrowia, ale w praktyce tego rodzaju przypadki mogą zdarzyć się tylko ty wyiąikowych okolicznościach.

1

rozpoznajufe-uszkodzenia ciała lub choroby łącznie z wszelkimi ich powikłaniami

2

następstwamLRozpoznanTSTtrmusi wynikać z przeprowadzonych i opisanych badań. Na drugim miejscu istnieje potrzeba ustalenia związku przyczynowego pomiędzy stwierdzonym i rozpoznanym uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia a zdarzeniem    jąrzedtniotem postępowania sądowego. W tym celu

niezbędne jest stwierdzenie, czy dane obrażemamogłypowstać w czasie i w sposób podany przez badanego, czy też można jego wersję wykluczyć. Ustalenie sposobu powstania uszkodzeń ciała wymaga m.in. określenia rodzaju narzędzia, którym zadano obrażenie^Najważnjejszą częścią opinii jest kwalifikacja skutków obrażeń lti