14393 skanuj0072 (30)

144 Edukacja alternatywa,i

głównego. Po tym okresie rozpoczyna się następna „epok,i obejmująca kolejny przedmiot główny. Cały materiał nauczaniu przewidziany do realizacji w ciągu roku szkolnego zostaje opracowany w jednej lub dwóch „epokach".

W nauczaniu wszystkich przedmiotów nie używa się pod ręczników. Rolę podręcznika pełnią „zeszyty epokowe", któiv w młodszych klasach tworzą dzieci za pomocą rysunków uzu pełnianych notatką przy pomocy nauczycieli, zaś w klasach starszych coraz częściej samodzielnie. Głównym źródłem wiedzy jest jednak zdecydowanie nauczyciel ze swoim autorytetem.

Program składa się z trzech typów zajęć: ogólnokształcących, artystycznych i praktycznych, powiązanych ze sobą wzajemnie oraz realizowanych w postaci łagodnego przechodzenia od dzie cięcej zabawy do aktywności typowej dla człowieka dorosłego.

Rytm życia szkoły przez 12 lat podporządkowany jest trój podziałowi tych trzech form aktywności. Dzień rozpoczyna się od bloków lekcji głównych, mających na celu przede wszystkim roz wój myślenia oraz nabywanie wiedzy ogólnej, po nim następują zajęcia rozwijające wrażliwość i ekspresję artystyczną, a pod koniec rozwija się umiejętności praktyczne związane z pracą fizyczną. W wyższych klasach wprowadza się zajęcia przygotowujące do zawodu. W klasie jedenastej — praktykę w przedszkolu, szpitalu i w zakładach chemicznych. Nie zaniedbuje się przy tym zajęć ogólnych i artystycznych. W dziesiątej odbywa się studium poezji i dramatu, zakończone wystawieniem jakiejś sztuki. W jedenastej wiele czasu poświęca się na studium legendy o Parsi-falu, ze względu na założenie, że dostarcza ona wielu odpowiedzi na pytania nurtujące młodych ludzi właśnie w tym okresie.

Na zakończenie cyklu kształcenia praktycznego w klasie 12 uczniowie zdobywają uprawnienia czeladnicze w wybranej przez siebie specjalności. Każdy z nich przedstawia w tym celu jakieś dzieło opracowane od fazy projektowania i rysunku technicznego do fazy gotowego wyrobu. Po ukończeniu 12 klasy młody człowiek może rozpocząć pracę jako stolarz, elektryk, mechanik, krawiec, wychowawca w przedszkolu lub pracownik socjalny. Może też kształcić się dalej przez dwa lata przygotowując się do wstąpienia na wyższe studia.

Organizacja nauczania w szkole waldorfskiej

8-10 przedmioty główne nauczane „epokowo",

10—12 nauczanie ćwiczeniowe (języki obce, plastyka, muzyka, eurytmia, gimnastyka; takie nauczanie ćwiczeniowe uzupełnia nauczana także „epokowo" matematyka),

12-14 i 15-17 zajęcia z przedmiotów praktycznych także w systemie „epokowym" (2-3 razy w tygodniu).

Ponadto przewiduje się 2-3-tygodniową wycieczkę, której celem jest pogłębienie wiedzy z zakresu różnych przedmiotów (szczególnie zaś z geografii, biologii i historii).

Klasy są liczne (35-40 uczniów), stąd też tylko religia i przedmioty główne są realizowane ze wszystkimi, pozostałe zaś w 2-3 grupach. Podział na grupy nie jest stały, wpływ na to ma specyfika przedmiotów oraz zainteresowania poszczególnych uczniów.

Jest to szkoła, w której nie jest znana funkcja dyrektora, toteż wszystkie decyzje dotyczące pracy dydaktyczno-wychowawczej zapadają na konferencjach, w których uczestniczą wszyscy nauczyciele. Konferencje te odbywają się w każdym tygodniu i mają stały program, który jest następujący:

1.    3/4 godz. wykład-seminarium poświęcony ukazaniu określonego ogólnego zagadnienia pedagogicznego,

2.    około 2-godzinne omówienie konkretnych problemów dydaktyczno-wychowawczych, które pojawiły się w poszczególnych klasach w bieżącym tygodniu,

3.    sprawy organizacyjne, np. dotyczące przyjęcia nowych uczniów.

W szkole nie stosuje się żadnej selekcji, czyli nie stawia się stopni i nie zostawia na drugi rok w tej samej klasie.

Dzieci z różnych warstw społecznych i o różnym poziomie uzdolnień wychowywane są razem. Dopiero w klasach wyższych (przed maturą) mogą pojawiać się pewne wewnętrzne zróżnicowania, jednak bez rozbijania spoistości klasy i naruszania tożsamości uczniów. Zdarza się również, że wśród dzieci normalnie rozwiniętych uczą się również dzieci „specjalnej