136 Edukacja alternatywa
dzeniu, omówieniu i poprawieniu błędów językowyi li następuje dyskusja nad jego treścią oraz kompozycją, np uczniowie proponują zastępowanie wyrażeń innymi, bal niejszymi, wyjaśniają ewentualne błędy rzeczowe. Wnieśli i ne poprawki akceptuje autor tekstu, każdorazowo uzasml niając swoje stanowisko.
Z tą pracą wiążą się ćwiczenia słownikowe, klon Freinet nazywa „polowaniem na słowa" (la chasse aux mola) Wyrazy bliskoznaczne, przeciwstawne, porównania, pr/e nośnie — przyczyniają się do rozwoju mowy, a tal* n czynnego i literackiego języka.
IV etap
Ćwiczenia szczegółowe, tzw. „pedagogiczne wykorzystanie swobodnego tekstu", to:
— zajęcia bezpośrednio związane z techniką gazetki szkol nej, np. ilustrowanie, powielanie tekstów;
— zajęcia bezpośrednio związane z treścią opracowywa nych tekstów, np. poszukiwanie wiadomości na intere sujący dzieci temat w różnych materiałach źródłowych
Wzmocnieniem jest powiązanie swobodnego tekstu z przy gotowywaną gazetką klasową i kroniką.
Inną popularną techniką są fiszki autokontrolne. Są In zadania z poleceniami różnego typu i z różnych dziedzin Uczniowie na lekcjach, w wolnych chwilach sami wybierają sobie fiszkę i w specjalnie zrobionym notesiku samodzielnie wykonują zadania oraz notują rozwiązania. Następnie sięgają po kartę odpowiedzi do danej fiszki i korygują błędy oraz oceniają poziom swoich wiadomości i umiejętności. Wdrażanie do samo kontroli i samooceny pomaga przekonać ich, że pracują po to, aby nauczyć się tego, co im będzie potrzebne do wykonywania następnych zadań. Rozwija się tym sposobem uczciwo.śc uczniów, ich pełne zrozumienie dla celowości ćwiczeń, naucz,i krytycznej oceny własnej pracy i poprawy swych błędów. Uczniowie pracują według swojego tempa, własnych możliwości i wykonują to, co sami zaplanowali.
Koncepcja szkoły freinetowskiej, w odróżnieniu od innych, I* ul koncepcją otwartą: jest w niej miejsce na nowe pomysły, nowe środki dydaktyczne. Może też być wykorzystywana przez m/umnego nauczyciela w różnym środowisku dydaktycznym; mogą być wykorzystywane jej elementy. Nie musi być realizowana w całości. Przykład choćby swobodnych tekstów pokazuje, że można pracować inaczej, a owoce tego są wyraźnie pozytywne.
1 .iczba nauczycieli przynależnych do Polskiego Stowarzyszenia Animatorów Pedagogiki J. C. Freineta rośnie z roku na rok, a na kongresach spotykają się ludzie ze wszystkich kontynentów.
Kmlolf Steiner (1861-1925) — niemiecki myśliciel, jeden z twórców antropozofii, ml 1902 działał w niemieckiej sekcji Towarzystwa Teozoficznego, i Zakonu Świątyni Wschodu, najbardziej aktywnej niemieckiej organizacji wolnomular-I lej, w 1913 założył odrębne niemieckie towarzystwo antropozoficzne; twórca .Inly waldorfskiej; był różokrzyżowcem, okultystą i gnostykiem.
Pedagogika Rudolfa Steinera jest efektem stworzonej przez niego antropozofii, która jest wiedzą ujmującą we wzajemnych związkach to, co wewnętrzne i to co zewnętrzne, istotę i zjawiło, ideę i rzeczywistość, ducha i materię, myślenie i egzystencję. Anlropozofia jest więc wiedzą ujmującą całego człowieka i uwzględniającą zarówno fizyczne jak i duchowe wymiary życia.
Zgodnie z antropozofią, w jej steinerowskim ujęciu, człowiek jest „istotą trój członową". Cały człowiek to ciało, dusza i duch. Słowo „ciało" było używane przez R. Steinera w węższym i szerszym znaczeniu. W węższym, ciało to materialna Mibstancja człowieka (ciało fizyczne). Obok tego ciała wyróżnia leszcze trzy ciała niematerialne: ciało eteryczne, ciało astralne i „ciało-ja".