166 Edukacja alternatywna
1. Cackowska M., Integralny system nauczania początkowego. Kielce 1993.
2. Depta H., Spojrzenie na pedagogikę waldorfską. „Dziecko i Edukacja" 1993, nr 1.
3. Doktór T., Szkoły wyobraźni. Zeszyty Problemowo-Metodyczne MOI' PTP. Warszawa 1987, nr 4.
4. Edukacja alternatirwna. Dylematy teorii i praktyki. Red. B. Śliwerski Kraków 1992.
5. Frankiewicz W., Technika swobodnych tekstów jako metoda kształceniu myślenia twórczego. Warszawa 1983.
6. Guz S., System pedagogiczny M. Montessori w teorii i praktyce (w:) Współczesne przemiany w edukacji wczesnoszkolnej. Red. M. Jakowicka. Zielona Góra 1955.
7. Lindenberg Ch., Szkoła bez lęku. Warszawa 1992.
8. Latacz E., Zycie i działalność pedagogiczna M. Montessori (cz. 10). Acta.
9. Montessori M., Uber die Bildung des Menschen, Grundlagen meiner Padagogik. Freiburg 1987.
10. Prace napisane pod redakcją R. Łukaszewicza: WSP. Rozwój szkoły — rozwój człowieka. Wrocław 1981; Dialektyczna koncepcja kształcenia. Wrocław 1983; WSP. W poszukiwaniu perspektywy poznawczej dla teorii kształcenia. Wrocław 1985; Edukacja dialektyczna i szkoła przyszłości. Wrocław-Warszawa-Kraków 1991.
11. Puślecki W., Kształcenie wyzwalające, op. cit., idem: Kształcenie wyzwalające. „Głos Nauczycielski" 1995, nr 39.
12. Semenowicz H., Nowoczesna Szkoła Francuska Technik Freineta. Warszawa 1966; Freinet w Polsce. Warszawa 1980; Poetycka twórczość dziecka. Warszawa 1973.
Uczący dziecko musi znać jego rozwój, aby mógł nim prawidłowo kierować. Dzieci w wieku wczesnoszkolnym, podobnie jak dzieci młodsze, uczą się przez manipulowanie, badanie i działanie; skupiają swoją uwagę głównie na tym, co je zaciekawia i zainteresuje. Zdobywają doświadczenia głównie poprzez własną działalność i kontakty z innymi ludźmi. Gotowość do nauki i zdolność uczenia się są bardzo zróżnicowane. W tym okresie dziecko porusza się na terenie konkretu, obserwacji i eksperymentowania. System klasowo-lekcyjny nie jest najdogodniejszym rozwiązaniem organizacyjnym.
Dziecko poznaje otaczający świat w całości. Dlatego też nauczanie winno być nastawione na pobudzanie, aktywizowanie i rozwijanie działalności poznawczej uczniów, rozwijanie ich twórczych postaw i skłanianie do podejmowania różnorodnych działań kreatywnych, zaznajamianie z pożądanym społecznie systemem wartości i kształtowanie przekonań o konieczności przestrzegania ich we własnym postępowaniu.
/ Poprzez bogate szkolne i pozaszkolne środowisko, otwarty styl stosunków dorosły—uczeń wyzwalamy aktywność twórczą dzieci. Treści powinny być grupowane wokół różnych tematów dotyczących bliższej i dalszej rzeczywistości przyrodniczej, społecznej, jak też problemów wysuwanych przez same dzieci.