20 21

- indukcyjność

pojemność

L=^L [II], ho

2 nf

C = -J— IF|. bo X_c=-J- (nj 2nfX q    iJtjL

X_L=2rfL raj

Współczynnik strat dielektrycznych: 1

U² .    1

tg 6 =-^:- gdzie R =- , C =-

27tfRC    P    2xfX_c

Slitll

tg 8 =

^fJ' -\'c

U²

a) Pomiar indukcyjności własnej cewki powietrznej

Rezystancja cewki ..R*' rośnie ze wzrostem częstotliwości, co spowodowane jest stratami energii wywoływanymi przez prądy wirowe i zjawisko naskórkowości. Jednak przy malej częstotliwości (np. częstotliwości sieci) wzrost rezystancji spowodowany tymi zjawiskami jest na tyle mały (nie przekracza na ogól \%), że w prostych pomiarach z dostateczną dokładnością można przyjąć wartość tej rezystancji równą wartości zmierzonej przy prądzie stałym (mostkiem Whealstone‘a lub Thomsona, ewentualnie metodą woltomierza i amperomierza)

Wówczas

R

.V

CO

gdzie:

/. = — - impedancja cewki wyznaczona metodą woltomierza i amperomierza przy

napięciu przemiennym (patrz: omówienie metody technicznej)

U

R = — - rezystancja cewki wyznaczona metodą woltomierza i amperomierza przy napięciu stałym, bądź metodą mostkową

Przy pomiarze indukcyjności cewki w rdzeniem ferromagnetycznym rezystancja cewki R nie może być wyznaezana przy prądzie stałym (ze względu na strun w rdzeniu wpływające w istotny sposób na rezystancję cewki przy prądzie przemiennym).

b) Pomiar pojemności metodą woltomierza i amperomierza

Strątno.ść stosowanych w praktyce kondensatorów jest na tyle nula. że można ją pominąć nie popełniając znacznego błędu.

Impedancja będzie wtedy równa reaktaneji

oraz

czyli

Z = .Y_C

z =

7

1

Tc

2/t/A'c.'

_J__

2 Jtf-U

- Układ z dokładnym pomiarem prądu

stosowany, gdy Xc » Z_;\. czyli pojemność jest mała (rzędu nF)

gdy

stosowany, gdy Xr « R\.\ czyli gdy pojemność jest duża (rzędu J.iF)

2. Mostki prądu przemiennego

Mostki prądu przemiennego służą zwykle do pomiaru pojemności i współczynnika strat dielektrycznych [ Igó =--1 kondensatorów oraz indukcyjności i współczynnika dobroci

TLjrfRę -C

~ coL

I C'i —-1 cewek.

W jednej gałęzi mostka znajduje się zawsze, dołączony z zewnątrz, obiekt badany (cewka, kondensator) natomiast pozostałe gałęzie zawierają wzorce rezystancji, pojemności lub indukcyjności.

Istnieje bardzo dużo układów mostkowych prądu zmiennego różniących się liczbą ramion, rodzajem oporów, przeznaczeniem, zakresem pomiarów, itd. Wszelkie układy mostkowe można sprowadzić do układu podstawowego, w którym można wyróżnić przekątną zasilania układu (między punktami A i B) oraz przekątną wskaźnika równowagi (między punktami C i D).