19160 skanuj0027 (100)

Wżtiłedu na kształt i wielkość wyrobisk górniczych dzieli się ie na: Iwyrobiska korytarzowe wszelkie wyrobiska udostępniające i 'gotoWav!rcze. Ich przekrój poprzeczny jest mały w stosunku do jego jo;ści. WI kopalniach węgla wysokość wyrobisk korytarzowych powinna iokiel,6 m. Do wyrobisk korytarzowych zalicza się: szyby, szybiki, ilrtlp, przecznice oraz chodniki.

iWyrobisk komorowe stanowiące obszerne wyrobiska górnicze luij^cfe si^ dużym przekrojem poprzecznym w stosunku do jego długości, częściej Są to wyrobiska górnicze specjalnego przeznaczenia, których akroj! poprzeczny i długość uzależnione są od liczby oraz wymiarów lsłalowariych na nich maszyn i urządzeń, a ponadto od wyznaczonych emsarnj i odstępów ruchowych między samymi urządzeniami oraz ąazenlami I obudową. Za typowe komory uważa się wyrobiska o ekWju ;! powyżej 20 m². Zalicza się do nich: podszybia, komory sz^powe, elektryczne warsztaty dołowe, itp.

Otwory wiertnicze wykonuje się je w celu: szjjKiwawczym ł rozpoznawczym

spkłataćyjlnym dla wydobywania ropy naftowej, gazu ziemnego, wód

Walnych) soli, siarki

chmcznym w kopalniach podziemnych

:ez ttwórj wiertniczy rozumie się wyrobisko cylindryczne wykonane w iruple ziemskiej metodami wiertniczymi. Wiercenia stosowane są szeroko :y poszukiwaniach I rozpoznawaniu złóż. Stanowią jedyny możliwy sposób słonlęcla złoża w przypadku głębokiego zalegania lub grubej warstwy kjłajJu i poziomego zalegania warstw. W kopalniach podziemnych wykonuje otwory wiertnicze dla celów technicznych związanych z udostępnianiem I spliatścją' złoża, a więc otwory zsypne, wentylacyjne, odwadniające, ov\je^:, 'kablowe Itp. Wiercenia wielkośrednicowe (oś od 0,6-0,8 m) isowana: są, niekiedy do wykonywania szybów, szybików, a w razie trzeby w cejcjęh ratowniczych,

społiurządzeń technicznych do wiercenia otworów wiertniczych nazywa się ertnlcą.; |

jwrWmi i czynnościami przy ■■ wykonywaniu otworów wiertniczych są abiartie skały na dnie otworu, usuwanie zwiercin z dna otworu, bezpleczenib ścian otworipprzed osypywaniem się z nich skały, pobieranie 5bek; przewierconych skął, V

wzgl. na sposób urabiania..skały.ria dnie otworu wiercenia dzielą się na: darbwe, w. których skałą;kruszona'3est iprzez udar spadającego narzędzia łuta); Wlercenla/ udarovyę^! stonuje,¹ się ż w skałach twardych I zwięzłych laskowce', lupki, wa^(erf%),^.główh'lią przy wierceniu studni głębinowych, adziej przy prpwactzerilu isótaót poszukiwawczych

brotciwe^ w których óbrdpające się na dnie otworu narzędzia wiercące wideri lub koronka wiertńifeza) krusz, skrawa lub ściera skałę. Wiercenia

obrotowe stanowią obecnie najczęściej stosowany warimi wi«iv.«.. Rozróżnia się wiercenia bezrdzeniowe, czyli pełne i w wiercenia'rdzeniowe. d_f) Wyrobiska wybierkowe mające różne kształty zależnie od grubości nachylenia złoża (pokłady, żyły) oraz do stosowanego systemu wybierania.

WYROBISKA POSZUKIWAWCZO-ROZPOZNAWCZE Roboty poszukiwawcze stosuje się w celu:

-znalezienia złoża kopaliny użytecznej (roboty geologiczno-rozpoznawcze) -rozpoznania, czyli dokładnego zbadania znalezionego złoża (robot' geofłzyczno-rozpoznawcze).

Celem rozpoznania złoża jest stwierdzenie jego przydatności gospodarcze oraz uzyskania danych potrzebnych do projektowania kopalń i wybierani* złoża. Wymaga to ustaleń odnośnie kształtu i granic złoża, głębokość zalegania, grubości pokładów łub żył stopnia zanieczyszczenia kopalin' użytecznej, zawodnienia i innych warunków geologicznych utrudniający cl eksploatacje złoża kopaliny użytecznej.

Rozpoznanie złoża nie kończy się z chwilą wydobywania kopalni uruchomienia eksploatacji, ale prowadzone są nadal w cełu uzyskani* dokładnych danych potrzebnych do ekonomicznego i bezplecznegt prowadzenia robót górniczych. Roboty poszukiwawcze na tym etapie określ*' się potocznie jako roboty poszuklwawczo eksploatacyjne. W kopalniad węgla chodzi przeważnie o rozeznanie kierunku • I wysokości zrzutóv uskoków, zawodnienia złoża (rozpoznanie zbiorników wodnych, warstv wodonośnych i charakteru skał stropowych oraz spągowych).

Rozróżnia się następujące sposoby prowadzenia robót poszukiwawczych:

a. ) Poszukiwania geologiczne polegają na badaniu możliwość występowania kopalin użytecznych, wynikających z budowy geologiczne terenu oraz objawów występowania minerału użytecznego na powlerzchn ziemi w postaci odłamków skał, nalotów, zabarwień gleby charakterystycznej roślinności..

b. ) Poszukiwania geofizyczne oparte na badaniach -fizycznych własność skał, a więc gęstością, własności magnetycznych i elektrycznych, prędkość rozchodzenia się fai sejsmicznych i promieniotwórczości.

c. ) Poszukiwania-robotami górniczymi za pojmocą wyrobisk górniczych otworów wiertniczych.

Metody I sposoby prowadzenia:

Rozpoznania znalezionego złoża prowadzi się dokonując sztucznycł odsłonięć za pomocą:

-wierceń poszukiwawczych -górniczych robót poszukiwawczych

*rowv poszukiwawcze stosuje się przy stromym zaleganiu warstw < wychodniach znajdujących się bezpośrednio na powierzchnię ziemi lul ukrytym pod cienkim nakładem do 400 m miąższości. W celu zbadani-

9