22875 s '2

Program ten został zrealizowany środkami rzeźbiarskimi i malarskimi, jednakże indywidualność Fontany wysuwa się zdecydowanie na pierwszy plan. Jego niezwykła biegłość warsztatowa pozwalała na swobodne operowanie zróżnicowanymi formami, od wolno stojących posągów po płaski relief, a nawet organiczne łączenie form rzeźbiarskich z malarskimi. W wielu wypadkach stiukowa dekoracja podporządkowuje sobie podziały architektoniczne, wychodząc zdecydowanie poza ich ramy.

Fontana, jakkolwiek pochodził, tak jak tysiące wędrujących po Europie artystów, z pogranicza włosko-szwajcarskiego, swą sztukę ukształtował w Rzymie, w najbliższym kręgu najwybitniejszego artysty włoskiego baroku, Gianlorenza Berniniego. Od Berniniego pochodzi też owa specyficzna umiejętność jednolitej wypowiedzi artystycznej za pomocą różnorodnych środków, zamiłowanie do form dynamicznych i operowania efektami świetlnymi. Wiele fragmentów dzieła Fontany, od ołtarza po figury świętych i aniołów, znajduje też bezpośrednie wzory w zabytkach rzymskich.

Do najpiękniejszych fragmentów kościoła należy prawe ramię transep-tu, pełniące rolę mauzoleum św. Jana Kantego. Wzniesienie okazałego nagrobka patrona uczelni, którego proces kanonizacyjny był w toku, było jednym z głównych powodów budowy nowego kościoła. Pośrodku kaplicy znajduje się ołtarz z sarkofagiem mieszczącym relikwie świętego, dźwiganym przez personifikacje czterech wydziałów uniwersytetu. Pomnik otaczają cztery wyniosłe kolumny o skręconych trzonach, zwieńczone figurami czterech świętych Janów, poprzedników Kantego. Całość konfesji wykonał Fontana, w powstaniu jej projektu mieli jednak udział również Tylman, malarz Jerzy Eleuter Siemiginowski oraz ksiądz Piskorski. Jako model posłużyła watykańska konfesja św. Piotra. Wzór Berniniego został jednak przekształcony wskutek rezygnacji z łączącego kolumny właściwego baldachimu, którego ideową rolę spełnia sklepienie kościoła. Oryginalnie rozwiązane zostały również niektóre ołtarze w kaplicach, ukształtowane w formie atektonicznych ram złożonych ze stiukowych figur

142. Konfesja św. Jana Kantego w kościele Św. Anny, 1695-1703

272