70 Wartość pieniądza w czasie
W celu zwiększenia wielkości sprzedaży przedsiębiorstwa stosują często zasadę inkasa należności od odbiorców w ustalonych z góry ratach. Wówczas ratalne spłaty zawierają odpowiednią część należności gotówkowej powiększoną o odsetki, przypadające od pozostałego do spłaty zadłużenia. Również zaciągane przez przedsiębiorstwo kredyty mogą być spłacane wraz z należnymi odsetkami.
- Przykład 28 --------- ----
Przedsiębiorstwo sprzedaje na raty samochody określonej marki po cenie gotówkowej 45 000 zł. Przy odbiorze samochodu obowiązuje wpłata gotówkowa stanowiąca 20% ceny, tj. 9 000 zł, a 36 000 zł powinno być uregulowane wraz z odsetkami wynoszącymi 24% rocznie w 6 ratach kwartalnych. Kwartalna stopa odsetek wynosi zatem 6% (24:4). Jeżeli należność gotówkową rozłożono by na jednakowe raty (tj. po 6 000 zł kwartalnie), a przypadające od zadłużenia odsetki byłyby doliczane do każdej raty, to wówczas kalendarz spłat przedstawiałby się następująco (w zł):
Rata |
Spłata kapitału |
Odsetki |
Razem rata kwartalna |
Stan zadłużenia |
0 |
— |
_ |
36 000 | |
1 |
6 000 |
2160 |
8 160 |
30 000 |
2 |
6 000 |
1 800 |
7 800 |
24 000 |
3 |
6 000 |
1440 |
7 440 |
18 000 |
4 |
6 000 |
1 080 |
7 080 |
12 000 |
5 |
6 000 |
720 |
6 720 |
6 000 |
6 |
6 000 |
360 |
6 360 |
— |
Razem |
36 000 |
7 560 |
43 560 |
— |
Przy takim założeniu wielkość rat przypadających do spłaty na koniec każdego okresu wykazuje znaczne różnice. Największe