26186 Zrozumieć świat 1 podręcznik fizyki dla gimnazjum�rbara sagnowska str07

topnienia i krzepnięcia, zjawisko elektryzowania, przepływu prądu elektrycznego, zjawisko magnetyzmu.

Wśród pojęć tworzących język fizyki bardzo ważne są wielkości fizyczne. Są to cechy lub właściwości obiektów, zjawisk czy procesów, które możemy mierzyć. Należą do nich między innymi: masa, którą wyrażamy w kilogramch, temperatura, którą mierzymy w stopniach, prędkość -wyrażana np. w kilometrach na godzinę.

Dostatecznie długie przyglądanie się tej „grze" pozwala naukowcom wykryć i ustalić zależności pomiędzy pewnymi wielkościami fizycznymi. Są to prawa fizyczne. Kiedy fizycy znają już jakieś prawo fizyczne, czyli potrafią odpowiedzieć na pytanie jak jest?, natychmiast stawiają sobie następre: ale dlaczego tak jest?

Aby na nie odpowiedzieć, wysuwają różne, nieraz bardzo dziwne przypuszczenia. W nauce te przypuszczenia nazywają się hipotezami. Sprawdzanie prawdziwości hipotez odbywa sie poprzez doświadczenie.

I tak np. w XVIII wieku sądzono, że wzrost temperatury obiektu (w fizyce mówimy: ciała fizycznego) wiąże się z dopływem z jakiegoś innego ciała substancji zwanej cieplikiem. Dopływ cieplika powinien więc zwiększać ciężar ciała. Jednak ważenie ciał zimnych, a następnie ogrzanych niczego takiego nie potwierdziło. Było to piewsze doświadczenie, które zachwiało wiarę w słuszność tej hipotezy. Dziś wiemy, że była to hipoteza fałszywa.

Hipoteza potwierdzona przez wiele doświadczeń i obejmująca dużą grupę zjawisk nazywa się teorią fizyczną.

Na podstawie teorii możemy objaśnić bardzo wiele zjawisk. Możemy także przewidzieć przebieg nieznanych dotąd zjawisk.

Zbudowanie okrętu o ściśle zaplanowanej wyporności byk) możliwe już w starożytności, bo już vAedy znano odkryte przoz Archimedesa prawo pływania ciał.