28028 Kozielecki6

Celem grup spotkaniowych jest rozwój autentycznych stosunków międzyludzkich, odrzucenie maski i zachowań fasadowych; szczere mówienie o aktualnych doświadczeniach i doznaniach. Szczególną wagę przypisuje się przeżyciom emocjonalnym. Jeśli ktoś nienawidzi jakiejś osoby, mówi: „Jestem zły na ciebie, sam nie wiem dlaczego, dlatego też chciałbym na ten temat porozmawiać”. Taka szczera wypowiedź nie musi wywoływać otwartej agresji.

Osiągnięcie celów grupy spotkaniowej, odrzucenie masek i poprawa komunikacji międzyludzkiej jest zadaniem bardzo trudnym. Twórcy tej techniki twierdzą, że z reguły udaje im się zrealizować te cele. Mimo to technikę tę często poddaje się rzeczowej kiytyce. Zwraca się uwagę, że jest ona antyintelektualna, że przedkłada przyjemne przeżycia emocjonalne nad problemy poznawcze, że czasem prowadzi do zachowań infantylnych. W świecie tych zarzutów pogląd, iż grupy spotkaniowe posiadają ogromne znaczenie w rozwoju autentycznych stosunków interpersonalnych, wydaje się przesadzony.

W ostatnich latach coraz częściej podejmuje się próby stworzenia systemu wychowania humanistycznego, który wykorzystywałby osiągnięcia psychologii humanistycznej. Celem takiego systemu byłoby ukształtowanie osoby w pełni dojrzałej, która umiałaby aktualizować swoje potencjalne szanse. Heath sformułował pięć głównych zadań wychowania hu m a n is tycznego:

1) dążenie do integracji osobowości; wychowywanie ludzi, których myśli i działania byłyby zgodne; 2) rozwój autonomii jednostki; uniezależnienie jej od przypadkowych bodźców i nacisków zewnętrznych, a także od przeszłości; 3) kształtowanie postaw allocentrycznych; koncentrowanie uwagi na innych, a nie na samym sobie; 4) rozszerzanie świadomości; wychowywanie ludzi zdolnych do refleksji nad życiem; 3) formułowanie tożsamości, która pozwala odpowiedzieć na pytanie „kim jestem”, która jest względnie stabilnym układem w zmieniającym się świecie.

Większość tych celów jest godna uwagi. Problem polega jednak na

D. H. Heath, Growirtg up tn college, San Francisco 1968.

tym, żc psychologowie i pedagogowie humanistyczni nie opracowali metod, dzięki którym można by je osiągnąć. Nie stworzyli oni systemu wychowawczego, alternatywnego do nauczania klasowo-lekcyjnego. Wielu narzeka na to nauczanie, a jednak ciągle brak jest konkurencyjnych rozwiązań pedagogicznych. W takiej sytuacji „wychowanie humanistyczne” należy uznać za ciągle nie zrealizowany projekt.