823
Choroby jelita cienkiego
Błona śluzowa wykazuje owrzodzenia o nieregu-larnym serpentynowym przebiegu. Tak wyglqdajq zmiany zaawansowane. Poczqtek zmian polega na obrzęku błony podśluzowej, w której widoczne sq mufkowate nacieki zapalne wokół naczyń. Nad kępkami Peyera mogq powstawać drobne aftowate nadżerki. Z czasem zmiany zapalne stajq się bardziej rozlane, z obfitym naciekiem limfoidainym, najsilniejszym w błonie śluzowej i podśluzowej, zajmujqcym wraz z postępem włóknienia wszystkie warstwy ściany jelita. W połowie przypadków udaje się znaleźć w nacieku zapalnym ziarninia-ki nabłonkowato-komórkowe bez serowacenia. W nacieku zapalnym występujq obficie nieraz takie plazmocyty i eozynofile. Segmentarność zmian możliwa jest do uchwycenia na podstawie badania biopsyjnego tylko wtedy, jeśli pobiera się wycinki z różnych wysokości jelita. Jest to jedna z zasadniczych cech różniqca chorobę Leśniowskie-go-Crohna od innych zapaleń, zwłaszcza colitis ulcerosa. Towarzyszqce owrzodzeniom i zapaleniu zmiany nabłonka jelitowego sq różne: od nikłych w niezajętych segmentach do tworzenia mikro-ropni, owrzodzeń i regeneracji w zajętych odcinkach, z wygładzeniem błony śluzowej i tworzenia polipów rzekomych.
Klinika. Choroba najczęściej rozwija się skrycie, przez co rozpoznanie stawiane jest dopiero przy pełnej symptomatologii. Obraz kliniczny jest różnorodny, zależnie od zajętego odcinka przewodu pokarmowego i nasilenia zmian. Obrazuje to tabela 18.11
Droga do rozpoznania wiedzie przez pobranie wycinka ocenianego przez patologa znającego historię choroby. Osobiście pamiętam owrzodzenie języka, przy którym uporczywe doma-
Tabela 18.11. Objawy choroby Leśniowskiego-Crohna
Izolowane zajęcie jelita cienkiego
Anorrhoxla
Utrata ciężaru ciała
Bóle brzucha
Kurcze po jedzeniu
Biegunka
Niedobór laktazy
Niedobór cynku
Czasem objawy niedrożności
Zajęcie ileum
Niedobór witaminy BI 2 i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach
Zajęcie jelita grubego
Biegunka
Skurcze
Parcie na stolec Krwawienia
Zajęcie jelita czczego i kątnicy
Objawy przypominajqce zapalenie wyrostka robaczkowego Zaparcie
Czasem niedrożność
ganię się danych klinicznych ujawniło w końcu pełnię objawów choroby Leśniowskiego-Crohna. Obecnie chirurgicznie leczy się tylko przypadki grożące niedrożnością lub zapaleniem otrzewnej. Leczenie zachowawcze (przeciwzapalne, immunosupresja, przeciwciało przeciw TNF, talidomid itp.) jest trudne, wieloletnie i często mało skuteczne.
Nowotwory jelita cienkiego stanowią tylko 3—6% wszystkich nowotworów przewodu pokarmowego, a jeszcze mniej, bo 1%, nowotworów złośliwych. Z guzów niezłośliwych 25% to gruczolaki, drugie
owrzodzenie aftowe, zapalenie kącików ust
zapalenie spojówek, S zapalenie naczyniówki, zapalenie tęczówki
stwardniające zapalenie dróg żółciowych, zapalenie wątroby, marskość, ropnie, rak cholangiogenny, kamica pęcherzyka żółciowego
choroba obsfrukcyjna dróg oddechowych
zapalenie osierdzia, zapalenie naczyń, tętniaki, anemia, zakrzepica tylna
zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, zapalenie stawów krzyżowo - biod rowy ch
^/kamica nerkowa, ropnie okołonerkowe, amyloidoza
rumień guzowaty i wielopostaciowy, zgorzelinowe zapalenie skóry, infekcje skóry, inne
Ryc. 18.21. Pozajelitowe objawy choroby Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
zwężenie przewodów wyprowadzających trzustki