35003 medsadowa6

Bezpośrednie i pośrednie pęknięcie kości pokrywy czaszki.

Ryc. 4.14. Pęknięcie podstawy czaszki w linii dwuskroniowej.

Ryc. 4.13. Pęknięcie podstawy czaszki w linii strzałkowej.

Ryc. 4.15. Tak zwana linia kapeluszowa.

strzałkowa pęknięcia wskazuje równocześnie na główny kierunek działania urazu. Podobnie pęknięcia poprzeczne powstają na skutek urazów w okolicach skroniowych odkształcających czaszkę w wymiarze cjyniskroniowym (ryc. 4.14). Szczeliny pęknięć, jeśli obejmują całą grubość pokrywy czaszki, często są połączone z krwotokami wewnętrznymi, zwłaszcza wtedy gdy ostre krawędzie odłamów lub pęknięć bezpośrednio uszkadzają naczynia opon Siły urazowe działające na głowę mogą przenosić się Zogniskować w miejscach przeciwstawnych do pierwotnego obrażenia i w miejscach przeciwstawnych do punktu przyłożenia śSyTćTczymbyła mowa poprzednio.

W urazach mózgoczaszki może być ważna ocena lokalizacji zranień, tj. określenie, czy leżą one powyżej, czy poniżej tzw. linii kapeluszowej (ryc. 4.15). Przyjmuje się, iż obrażenia leżące powyżej tej linii nie powstają lub tylko wyjątkowo powstają w wyniku upadku. Bierze się natomiast pod uwauą możliwość Innych mechanizmów, w tym także możliwość obrażeń zadanych łąką • •!»• ą

4.8.1.1. Krwiak nadoponowy (haematoma epidurale)

Krwiak nadoponowy-wypełnia przestrzeń nadoponową pomiędzy kościąa opona twardą. Źródłem krwawienia są uszkodzone naczynia opony często tętnicze, Zwłaszcza tętnicy oponowej środkowej, której rowek biegnie w łusce kości skro niowej. Gromadząca się krew prowadzi do narastającego ucisku mózgowia 1 wytworzenia charakterystycznych lub mniej charakterystycznych objawów wynikłych z ucisku mózgowia, a później jego obrzęku. Objawy ucisku mózgowia ■nogą narastać stopniowo, początkowo nawet przez dłuższy okrfis _może ich brakować. Jest to tzw, okres przerwy jasnej — intervallum lucidum.

WaJT obrażeń bezpośrednio po tfrńzlć głowy, a zwłaszcza trwająca przerwa w objawach, często prowadzi do pomyłek diagnostycznych. Dalsze narastanie krwiaka nadoponowego i wzmagające się ciśnienie śródczaszkowe (ucisk móz gowia) dodatkowo prowadzą do obrzęku mózgu z zespołem wklinowana do otworu i uuniotu i do śmierci. W tych przypadkach konieczne jest leczenie neurochirurgie/ no, polegające na względnie szybkiej ewakuacji krwiaka. U dzieci tego rodzaju krwiaki nadoponowe występują rzadziej. Jest to spowodowane ścisłym przyleganiem opony twardej do kości (należy przypomnieć, iż opona twarda jest przekształconą okostnąj!    ■

4.8.1.2. Krwotok i krwiak podtwardówkowy (podoponowy)

(haematoma subdurale)

Są to płaszczyznowo rozwarstwiające się krwotoki wypełniające przestrzeń mię-dzyogonową. Krew gromadzi się nad półkulami mózgowymi i powoduje zróż nicowane neurologicznie phjawy uciskowe. Tego rodzaju krwotoki występują trzykrotnie częściep nig krwiak nadoponowy. Źródłem krwawienia są często naczynia żylne opon. W przebiegu klinicznym może również występować począt-kówo okres bezobjawowy, co prowadzi często do pomyłek diagnostycznych, zwłaszcza przy równoczesnej nietrzeźwości maskującej objawy ucisku mózgowia. Krwiaki podtwardówkowe mogą nieraz występować w postaci przewlekłej i uja w -njać się nawet po kilku tygodSTacłl    ~~

4.8.1.3. Krwotok podpajęczynówkowy

(haemorrhagia subarachnoidea/is)

Krwotok obejmuje warstwy opon miękkich, wnikając często w przestrzeń pomię •dzy oponą pajęczą "a naczyniówka. JDhiawowo r,ie z-aware charalrtoryBły, zny, względnie częstojest połączony z przebiciem się poprzez otwory w stropie komory IV do komór mózgu i wówczas jest śmiertelny. Krwotoki tego rodzaju mogą łą< zy< słę z ogniskami stłuczeń mózgowia. Są wynikiem pęknięcia i nadriarcia nar-yymń wki często wskutek działania pośr^Hmogn Qkolicą szczególnie narażoną jest obszar jjjjjnie ukrwięny podstawy mózau i kątów mosfówó-móżdżkóWych. W przy padku działania sipiośrainich i szarpnięć może nastąpić przesuniecie (rotacja) w stosunku do osiowo ułożonego pnia i rdzenia przedłużonego. W tym mechani/. nile następuje często naprężenie i pęknięcie opony miękkiej yy obszarze kątów ipOftOWO móżdżkowych. Izolowane krwotoki podptijęi z.ynówkowe pochotl urazowego należą do rzadKoicl l lrzeba jń YÓżnlofwnć z. krwotokami chorobowymi powstałymi na fle pękniętych tętniaków naczyń kola tętniczego na pmlninwlo inó/yu