niu ze stali krzemowej (4% Si) była równa 1,6 T. Długość każdej ze szczelin lv — 0,2 mm, pozostałe wymiary rdzenia podano na rysunku w mm. ^
T - 4.43.
W obwodzie magnetycznym (rys. 4.15) przy zmniejszeniu szczeliny powietrznej z 2x0,2 mm do 0, strumień magnetyczny, przy tym samym prądzie w cewce, zwiększa się dwukrotnie. Obliczyć przenikalność magnetyczną względną stali, zakładając, że jest ona niezmienna.
T 4.44.
Cewka obwodu magnetycznego z rys. 4.14 ma 1600 zwojów. Prąd w cewce / = 1 A. Rdzeń obwodu wykonany jest ze staliwa. Długość szczeliny lv = 2 mm. Pozostałe wymiary podano na rysunku w mm. Obliczyć indukcję magnetyczną w szczelinie. Wskazówka: Do rozwiązania tego zadania najlepiej po
służyć się metodą wykreślną, analogicznie do rozwiązania obwodu nieliniowego elektrycznego (zadanie 1.199, rys. 1.59). Na wstępie korzystając z krzywej magnesowania staliwa (rys. 4.20 lub tabl. 7) wykreślamy zależność 0 = f(//pe hc)- W tym celu obieramy kilka wartości natężenia pola w staliwie H^e, dla których wyznaczamy 19pe, po czym obliczamy strumień 0— Bye S oraz (//pe ^Fe) ry
Hplp
RfxV
sując krzywą 1. Następnie korzystając z zależności
rysujemy prostą 2 dla szczeliny powietrznej 0 — i(Hvlp). Ponieważ w obu częściach obwodu strumień jest jednakowy, dodając odcięte krzywej 10 — f^H^ehe) i prostej 2 0= f(Hvlv), otrzymamy krzywą 3 zależności strumienia magnetycznego od siły magnetomotorycz-nej (przepływu) wytworzonej przez cewkę z prądem 0 = f(<9). Z punktu odpowiadającego <9 — Iz = 1600 A prowadzimy prostopadłą do osi odciętych, która przecina krzywą 0 — f((9). Rzędna punktu przecięcia jest wartością szukaną strumienia magnetycznego.
0
Indukcję magnetyczną w szczelinie obliczamy ze wzoru BP = —- •
Przy obecnym stanie techniki obliczeniowej, zamiast metody wy-kreślnej, można polecić metodę „kolejnych przybliżeń”. Polega ona na tym, że dla danego prądu w cewce, przyjmujemy pewną wartość indukcji magnetycznej w szczelinie, dla której obliczamy prąd w cewce, jak w zadaniu 4.40. Jeżeli np. otrzymany prąd będzie większy od danego, przyjmujemy mniejszą wartość indukcji magnetycznej, obliczamy kolejny prąd i po kilku takich próbach trafiamy na wartość prądu równą danej. Zadanie uważamy za rozwiązane.
T 4.45.
Wyznaczyć indukcję magnetyczną w rdzeniu obwodu magnetycznego pokazanego na rys. 4.15, jeżeli I = 0,5 A, z — 3600 zwojów, a rdzeń ma dwie szczeliny po 0,2 mm. Pozostałe wymiary podane są na rysunku w mm. Materiał rdzenia — stal krzemowa
4.46.
W środkowej kolumnie rdzenia przedstawionego na rys. 4.16 strumień 0 = 3,2 • 10-4 Wb. Rdzeń wykonany jest ze stali krzemowej; kształt i wymiary rdzenia podane są na rysunku w mm. Obliczyć, jaki musi być prąd w cewce o z — 1800 zwojów.
4.47.
Obliczyć strumienie 0X i 0Z w zewnętrznych kolumnach rdzenia (rys. 4.17) oraz prąd w cewce o z — 5000 zwojów, jeżeli strumień 02 — 0,00375 Wb. Rdzeń wykonano z blach ze stali krzemowej (4% Si). Przekrój rdzenia jest jednakowy i wynosi 37,5 cm2.
Rozwiązanie
Indukcja magnetyczna w kolumnie środkowej
= 1 T
0,00375 37,5 • 10-4
Natężenie pola magnetycznego H2 wyznaczamy z charakterystyki magnesowania (rys. 4.20 lub tabl. 7).
77