44
Z lewej: filtr ocieko-wy (zasada funkcjonowania).
Z prawej: różne materiały filtracyjne stosowane w filtrach ociekowych.
dopływ wody
utworzą się strefy, w których będą mogły się również osiedlić bakterie beztlenowe. One także biorą udział w rozkładzie trujących związków chemicznych, ale w przeciwieństwie do silnie zabrudzonych wkładów filtracyjnych, nie będą przy tym dodatkowo zanieczyszczać wody w akwarium. W przypadku całościowych rozwiązań filtracyjnych obok aerobowe-go filtra ociekowego korzysta się czasami z całkowicie beztlenowego filtra azotanowego. Jednak ten typ filtra biologicznego funkcjonuje na zupełnie innych zasadach (patrz filtry azotanowe).
Poza oczyszczaniem filtra wstępnego wszystkie filtry ociekowe nie wymagają już żadnych zabiegów konserwacyjnych. Przemywajmy go co 2-3 tygodnie. Nie zapominajmy przy tym o filtrze znajdującym się w pompie, która tłoczy wodę do zbiornika filtra ociekowego. Natomiast, o ile to możliwe, nigdy nie przemywajmy właściwego materiału filtracyjnego.
Może się jednak zdarzyć, że po upływie pewnego czasu (zazwyczaj dopiero po wielu miesiącach) złoże filtra ulegnie silnemu zabrudzeniu lub zamuli się w takim stopniu, że nie będzie już mowy o sprawnym przepływie wody. Wtedy zostaniemy zmuszeni do wyjęcia i oczyszczenia co najmniej pewnej jego części. Istnieją dwa sposoby oczyszczania podłoży filtracyjnych: można je wyczyścić miękką szczoteczką albo wypłukać w wodzie, którą mieszamy energicznie ręką. Do płukania złoża najlepiej użyć słonej wody z akwarium, którą później można uzupełnić nowo przygotowaną wodą morską. Dzięki takiemu postępowaniu zapobiegniemy obumarciu wszystkich bakterii na podłożu filtracyjnym. Mimo to, filtr dopiero po pewnym czasie odzyska swoją dawną wydajność.
Wszystkie materiały filtracyjne, o czym była już mowa, nie powinny być wystawione na działanie światła. Jest to niezwykle ważne, ponieważ w przeciwnym razie złoże filtra bardzo szybko pokryje się warstwą glonów. Dlatego do wytwarzania słupów ociekowych używa się nieprzezroczystych materiałów (na przykład barwionego pleksiglasu) albo próbuje się zaciemniać podłoże filtracyjne. W przypadku urządzeń zamontowanych w szafkach tego rodzaju rozwiązania są już zbyteczne.
Powolne filtry biologiczne i filtr azotanowy.
Filtry azotanowe są całkowicie zamkniętymi filtrami biologicznymi o powolnym przepływie wody. We wnętrzu filtra zachodzą procesy beztlenowe, które prowadzą do rozkładu związków azotanowych. Wszystkie filtry azotanowe do swojego funkcjonowania potrzebują źródła węgla.
Na podobnej zasadzie działa także bio-denitrator firmy Sera i inne filtry o powolnym przepływie wody. Filtry tego typu są dość funkcjonalne i sprawne; nie należy ich jednak stosować zamiast odpieniaczy czy filtracji ociekowej. Mimo obecności filtra azotanowego, od czasu do czasu trzeba będzie również wymieniać wodę w akwarium.
Inny beztlenowy system filtracyjny jest często wykorzystywany w urządzeniach do oczyszczania ścieków. W tej technologii beztlenowym bakteriom filtracyjnym dostarcza się dokładnie wyliczone dawki alkoholu lub innego źródła węgla, które pełnią rolę „pożywienia”. Jednak nakłady potrzebne do stworzenia takiego urządzenia filtracyjnego są niezwykle duże; poza tym w czasie przeprowadzonych już eksperymentów ujawniły się ogromne problemy związane z dozowa-