40536 skanuj0106 (25)

Rozdział 4.5

Istotnym pojęciem zawartym w formułach handlowych jest tzw. gestia transportowa, częściej nazywana „warunkami dostawy". Wskazuje ona stronę lub strony umowy handlowej, które płacą lub są odpowiedzialne za poszczególne usługi spedycyjne, transport, ubezpieczenie i wszelkie inne operacje związane z przewozem, spedycją i dystrybucją towaru (np. pakowanie, znakowanie opakowań, odpowiednia dokumentacja handlowa). Obowiązki związane z organizacją transportu i spedycji stron handlowych są dzielone pomiędzy strony w sposób opisany daną kategorią gestii transportowej lub odpowiednimi stwierdzeniami umowy handlowej. Większość gestii transportowych niesie ze sobą większe obowiązki dla jednej ze stron umowy. W świetle działalności spedycyjnej pojęcie „gestia transportowa" określa konwencja Incoterms 2000.

Gestia transportowa to zastrzeżone w kontrakcie prawo wyboru drogi, środka transportu, przewoźnika i sposobu przewozu towaru. Prawo to wynika z obowiązku zapłacenia kosztów transportu.

Wiemy już czym jest proces transportowy, kto może go zorganizować i jakie przepisy to regulują oraz wreszcie jak sprawnie rozliczyć zrealizowaną usługę. Posiadając już tak obszerną wiedzą przyjrzyjmy się dokładniej samej organizacji procesu transportowego w przedsiębiorstwie. Przejdźmy zatem do omówienia strategii transportowych stosowanych w różnych przedsiębiorstwach transportowych.

Strategie te możemy podzielić na:

•    jakościowe,

•    kosztowe,

•    środowiskowe.

W dzisiejszych czasach, gdzie występuje bardzo silna konkurencja na rynku, przedsiębiorstwa nie koncentrują się wyłącznie na stosowaniu jednej strategii. Przedsiębiorstwa przewozowe, czy też spedytorzy starają się działać kompleksowo, oferując wysoką jakość usług, przy zachowaniu konkurencyjnych cen oraz uwzględnieniu konieczności ochrony środowiska.

Przyjrzyjmy się, zatem bliżej wybranym strategiom stosowanym w przedsiębiorstwach. 4

Bardzo interesującą koncepcją jest nocna dystrybucja. Jak sama nazwa wskazuje proces ten dotyczy przewozu określonych grup ładunków nocą, tak aby z samego rana były dostępne w punkcie dostawy. Przykładem nocnej dystrybucji są między innymi codziennej poranne dostawy prasy do kiosków czy też świeżego pieczywa do sklepów.

Omówione powyżej strategie organizacji procesów transportowych mają głównie charakter jakościowy. Strategie kosztowe dotyczą głównie minimalizacji kosztów związanych z transportem towarów, przy zachowaniu odpowiednio wysokiego poziomu jakości świadczonych usług.

Wiele przedsiębiorstw podczas organizacji transportu zwraca także uwagę na ochronę środowiska. Specjalnie w tym celu opracowane zostały Systemy Zarządzania Środowiskowego. Systemy te zawierają wytyczne do zarządzania odpowiedzialnością za środowisko naturalne. Są one oparte na normach określających proces zmierzający do osiągania coraz lepszych wyników w zakresie ochrony środowiska i przestrzegania przepisów prawa. Obecnej w Europie istnieją dwa sformalizowane Systemy Zarządzania Środowiskowego:

•    system według rozporządzenia Rady EWG, popularnie zwany EMAS (od EnvironmeatM

Management and Audit Scheme),

•    system według norm ISO serii 14000.

110