43015 Scan Pic0082

skąd y = lm.

1 ₊ _L=J-

x y f

Obraz rzeczywisty powstaje więc w odległości y równej odległości x przedmiotu od soczewki. Jest on zatem tej samej wielkości co przedmiot

Rozwiązanie zadania 5.26 Prawidłowa odpowiedź: C.

Zdolność skupiająca soczewki D może być wyrażona następująco:

W tym wzorze n_s jest bezwzględnym współczynnikiem załamania materiału, z którego wykonano soczewkę, a ri jest współczynnikiem załamania ośrodka, w którym znajduje się soczewka (por. z rozwiązaniem zad. 5.15). Kształt soczewki jest oczywiście niezależny od środowiska, w którym się ona znajduje, mamy więc:

LJ

— + — const.

Gdy soczewka znajduje się w powietrzu, powyższa stała jest równa gdzie D_pjest zdolnością skupiającą soczewki w powietrzu an'=n_p = 1 jest współczynnikiem załamania powietrza.

Po przeniesieniu soczewki do wody spełniona jest równość:

1    ,    1 _ ^Pw

| 5

gdzie D_w jest zdolnością skupiającą soczewki w wodzie a ri =n_w jest teraz współczynnikiem załamania wody. Porównując prawe strony obu wyrażeń otrzymujemy

D =4D .

p    w

Rozwiązanie zadania 5.27 Prawidłowa odpowiedź: B.

Powiększenie mikroskopu wynosi w przbliżeniu

W tym wzorzejest ogniskową obiekty wu,/₂ - okularu, d ~ odległością dobrego widzenia i l - długością tubusa, czyli odległością między obiektywem a okularem.

Podstawiając do tego wzoru wartości liczbowe podane w treści zadania otrzymujemy

p = 1000.

Rozwiązanie zadania 5.28 Prawidłowa odpowiedź: C.

Zdolność rozdzielcza jest to cecha charakteryzująca jakość mikroskopu. Określa się ją podając minimalną odległość d między dwoma punktowymi obiektami, które przez mikroskop widzimy jeszcze jako oddzielne. Dwa punkty są widoczne jako oddzielne, jeżeli ich odległość d spełnia warunek (patrz [4], str. 291):

sin <7

gdzie /l jest długością fali światła oświetlającego dany przedmiot a crjest kątem odpowiadającym połowie rozwartości wiązki światła odbitego od przedmiotu i wpadającego do obiektywu.

Spośród wymienionych w temacie zadania barw najmniejszą długość fali ma światło zielone. Odpowiada mu więc najmniejsza odległość d, czyli największa zdolność rozdzielcza.

Rozwiązanie zadania 5.29 Prawidłowa odpowiedź: B.

Soczewka ludzkiego oka ma zmienną ogniskową. Jej długość / zależy od odległości x oglądanego przedmiotu od oka. Odległość y soczewki od siatkówki oka, na której powstaje obraz, jest stała (patrz [4], str. 283). Wzór soczewkowy

i₊i„A.

Ir/

dla oka wyraża więc zależność f{x), przy y - const. Podstawiając

- 163 -