45675 img@26

Pierwszym rezultatem pomiaru jeA.surgwy wynikpomińru.

Śt yłnia arytmetyczna z wyników serii^pomiaiow x ,

^t=~2*^xi    * ■ «*•    ..    .

n w

gdzie: <a — liczba pomiarów, x, - i-ty wynik pomiaru

Surowy wynik pomiaru nie jest wynikiem pełnowartościowym, wymaga dokonania pewnyc] zabiegów, których rezultatem jest wynik pomiaru poprawiony z wyeliminowanymi Wędami systematycznymi.

BŁĘDY SYSTEMATYCZNE

Bła.d systematyczny przy wielokrotnym powtarzaniu pomiarów tej samej wielkości określonej, w warunkach praktycznie niezmiennych, jest stały lub zmienia się wg. określonego pn>wa wraz ze zmianą warunków. Błąd systematyczny jest to składowa Wędu pomiaru pozostająca stała co do wartości bezwzględnej i znaku lub zmieniająca się w sposób dający się przewidzieć podczas wielu pomiarów tej samej wartości wielkości mierzonej.

Warunki praktycznie niezmienne zachodzą, gdy[PN/N-02050(projekt)]: pomiary przeprowadza się tą samą metodą pomiarową, pomiary przeprowadza się tym samym narzędziem pomiarowym pomiary wykonuje ten sam obserwator pomiary przeprowadza się w tym samym miejscu podczas pomiarów panują te same warunki (temp.oświetl.) pomiary są powtarzane w krótkim oddziale czasu.

Źródła błędów systematycznych mogą być znane lub nieznane. W celu wyznaczania błędu systematycznego należy’ przeprowadzić szczegółową analizę oddziaływania wielkości wpływających na wynik pomiaru oraz zbadać okoliczność pomiaru. Skuteczne jest dokonanie pomiaru inną metodą. Błędy systematyczne, których nie można obliczyć ani wyznaczyć doświadczalnie, należy traktować jako Wędy przypadkowe.

Wielkość wpływająca jest to wielkość, która nie będąc celon pomiaru wywiera wpływ na wartość wielkości mierzonej lub na wskazania narzędzia pomiarowego. Przykładem wielkości wpływającej w pomiarach długości jest temperatura.

Poprawka p jest wartość wielkości, którą należy algebraicznie dodać do surowego wyniku pomiaru x w celu usunięcia Wędu systematycznego(otrzymania wyniku poprawionego'): X+p=Xp; po przekształceniu p=x_p-x=-(x-x_p) p=-S

Poprawka jest równa wartości Wędu bezwzględnego ze znakiem przeciwnym.

Wartość Wędu systematycznego można:

obliczyć(błąd ma wówczas wartość opatrzoną znakiem + lub •) wyznaczyć doświadczalnie

oszacować (błąd ma wówczas wartość opatrzoną znakiem ±, oznacza bowiem granice, w których jest zawarty rzeczywisty — zachodzący w pomiarze — błąd systematyczny; błąd taki traktuje się jako błąd przypadkowy).

Sposoby’ usuw^rania błędów systematycznych:

1 .Eliminacja:

likwidacja źródła Wędu kompensacja Wędów 2.Korekcja:

zmiana przyczyny Wędu i pomiar wielokrotny pomiar przyczyny Wędu i wprowadzenie poprawki