W wielu przypadkach zgwałcenia dochodzi do defloraćji. Bywają z tym jednak pewne problemy diagnostyczne, wynikające m.in. z różnych typów budowy błony dziewiczej. Dokładnych informacji na ten temat można zaczerpnąć z podręczników ginekologii i medycyny sądowej. W praktyce spotyka się najczęściej błonę w formie półksiężyca oraz okrągłą. Rodzaj uszkodzenia błony przy defloracji zależy od jej typu anatomicznego, a także przebiegu stosunku (siła, częstość, rozmiary penisa). Najczęściej dochodzi do jednego pęknięcia, średniej wielkości, w tylnym odcinku błony. Pęknięcie to jest zazwyczaj promieniste lub-ukośne, może też dochodzić do brzegów błony. Błona w kształcie półkolistym często rozrywa się na końcach, a błona o kształcie pierścienia ma wiele pęknięć przypominających promienie koła. W niektórych przypadkach dochodzi do nieznacznego pęknięcia błony i pozostaje wybroczyna. W trakcie badania należy zwrócić uwagę na całą pochwę, wargi mniejsze i większe, wewnętrzne powierzchnie ud.
Krwawienie przy defloracji jest uzależnione od grubości błony, stopnia odporności, unaczynienia. Przerwanie grubej błony o szerokich naczyniach powoduję duże krwawienie, przy czym może nawet nie być żadnych uszkodzeń okolicy genitalnej. •Krwawienie może mieć postać krwotoku, może też w ogóle nie wystąpić.
Ból przy defloracji najczęściej nie jest silny, zwłaszcza gdy pierwszy stosunek jest akceptowany. W przypadku gwałtu odruchowe skurczenie mięśni krocza zwiększa doznania bólowe, brak jest lubricatio, ale zdarzają się też gwałty niebolesne.
Soutóul i Froge (1983) w przypadku badania ofiar zgwałceń zalecają zwrócenie uwagi na następujące sprawy. Jeżeli badanie jest przeprowadzane w kilka godzin po agresji, powinno się odbywać pod nieobecność osób trzecich, trzeba zapewnić dyskrecję i przeprowadzić dokładny wywiad. W badaniu krocza i we-wnętrzej powierzchni ud należy zwrócić uwagę na ślady krwi, zadrapania, ślady nasienia. Badanie pochwy może nastręczać pewne problemy w wyniku reakcji miejscowej, dlatego niekiedy konieczne jest miejscowe znieczulenie, a nawet narkoza. W trakcie badania niezbędne jest wprowadzenie do pochwy palca wskazującego. Jeżeli wprowadzenie przez otwór w błonie dziewiczej jednego palca jest niemożliwe, oznacza to, iż nie było wprowadzenia do pochwy członka normalnych rozmiarów, a więc nie było pełnego stosunku i defloracji. Jeżeli uda się wprowadzić dwa palce, to można uznać, iż miał miejsce pełny stosunek; wówczas dokładne badanie pochwy pozwala to potwierdzić. W przypadku, gdy można do pochwy wprowadzić kciuk, ale nie 2 palce, nie można mieć pewności, czy gwałt miał miejsce, i należy dokonać badania błony w jej tylnej części. Naj-
częstszym źródłem pomyłek, zdaniem autorów, jest przekonanie, iż stosunek bez uszkodzenia błony jest niemożliwy oraz że niemożliwe jest zgwałcenie przez domniemanego sprawcę, ponieważ ma on zbyt mały członek. W przypadku dziewczynki w wieku 6—12 lat wprowadzenie członka do pochwy powoduje poważne uszkodzenia błony, po 12 roku życia pełen stosunek jest możliwy, jedynie dysproporcja wielkości narządów płciowych może spowodować miejscowe uszkodzenia. W przypadku gwałtu na dojrzałej płciowo dziewicy obrażenia są poważniejsze aniżeli w przypadku normalnej defloracji.
Autorzy w przypadku zgwałcenia uprzednio współżyjącej seksualnie kobiety zalecają zwracanie uwagi na obrażenia na całym ciele, jednak brak takich obrażeń nie może być traktowany jako równoznaczny z wyrażeniem zgody na stosunek. W przypadku gwałtu połączonego z zabójstwem biegły, zdaniem autorów, powinien ustalić, czy do zabójstwa doszło po gwałcie, czy był to gwałt sadystyczny prowadzący do zgonu, czy też do zgwałcenia doszło po zabójstwie (np. zbrodnia w afekcie).
W przypadku badania domniemanej ofiary gwałtu po upływie dłuższego czasu od agresji pytania biegłego powinny dotyczyć tego, czy była odczuta penetracja, bolesność, krwawienie, czy była ejakulacja u sprawcy, czy były groźby, bicie, przymuszanie do wykonywania określonych gestów. Ważna jest obserwacja zachowania badanej.
W ostatecznym opisie badania powinny być uwzględnione: stan wewnętrznej powierzchni ud, dużych i mąłych warg sromowych, błony dziewiczej, rejonu pod moczowodem, szyjki macicy, pochwy, napięcie i jędmość mięśni miednicy, stan odbytu, zmiany, skórne.
W pracy biegłego seksuologa wywiad należy do najważniejszych metod badawczych. W porównaniu z jego pracą terapeutyczną, wywiad zbierany w celu wydania opinii sądowo-seksuo-logicznej ma zupełnie inny charakter, chociaż zakres uzyskanych informacji może być dość podobny. W pracy terapeutyczna