58823 skanuj0016 (108)

58823 skanuj0016 (108)



116 Część I. Kierownicze funkcje nauczyciela uczniów nagradzana jest przez porównanie z rezultatem pracy innych. W podobny sposób wyłania się zwycięzców w zawodach lekkoatletycznych. W przeciwieństwie do struktury rywalizacyjnej przy strukturze zespołowej nagród wysiłek jednych pomaga uzyskać nagrody drugim, jak w przypadku zwycięstwa drużyny piłkarskie, choć jako zespół rywalizuje z inną drużyną.

Struktury celu i nagród stanowią rdzeń życia klasy i wpływają w znacznym stopniu zarówno na zachowanie, jak i osiągnięcia uczniów. Niezależnie od poglądów nauczyciela na posługiwanie się nagrodami rzeczywistość jest dziś taka, że motywacja uczniów wiąże się z otrzymywaniem stopni. Doyle (1979) dowodzi, że zasadniczą cechą życia klasy jest sposób, w jaki uczniowie angażują się w pracę nad materiałem nauczania i jak „zamieniają to, czego się nauczyli, na stopnie”. Od tego, jak nauczyciele strukturyzują cele i nagrody, zależy, która kategoria celów jest osiągana i jak przebiega proces wymiany osiągnięć na oceny.

Dydaktyczna struktura uczestnictwa

Dodatkowo na nauczanie i uczenie się wpływa dydaktyczna struktura uczestnictwa. Według Cazdena (1986) struktury uczestnictwa wyznaczają, kto co może powiedzieć, kiedy i do kogo. Ze struktur tych wynikają: kolejność wypowiadania się podczas pracy grupowej, sposób zadawania pytań i odpowiadania na pytania nauczyciela. I te struktury zmieniają się zależnie od rodzaju lekcji. Podczas wykładu na przykład uczestnictwo uczniów ogranicza się do słuchania nauczyciela i ewentualnie notowania. Z drugiej strony dyskusja lub pogadanka powiązana z wykładem wymaga od uczniów, aby odpowiadali na pytania i wypowiadali własne myśli. Poza tym od uczniów oczekuje się wtedy, że będą słuchać, co mówią inni, i że podniesieniem ręki zasygnalizują chęć zabrania głosu. Kiedy nauczyciel zaplanuje jednostkową pracę, sposób uczestnictwa w lekcji polega zwykle na samotnej pracy i dwuosobowej interakcji z nauczycielem, jeżeli jest potrzebna pomoc, praca w małych grupach i uczenie się we współpracy wymagają od uczniów jeszcze innego rodzaju udziału w lekcji. Podczas pracy w małych grupach uczniowie muszą porozumiewać się między sobą. uczenie się we współpracy narzuca wspólne wykonywanie zadań. W rozdziałach 10., 11. i 12. pojawią się dalsze wiadomości o strukturach uczestnictwa oraz zostaną przedstawione strategie nauczania opracowane niedawno z zamiarem zwiększenia stopnia udziału uczniów w czynnościach dydaktycznych.

Socjokulturowy punkt widzenia

Na koniec zajmiemy się klasą jako wspólnotą dydaktyczną widzianą z najnowszej perspektywy społeczno-kulturowej. Reprezentujący ją teoretycy i reformatorzy szkoły pozostają pod wpływem prac Deweya, Piageta, Wygotskiego. Z tej perspektywy tradycyjna klasa jest miejscem zaprojektowanym z myślą o lansowaniu pewnych rodzajów sformalizowanego uczenia się, a wymarzona klasa przyszłości będzie odwzorowywać mniej formalne sytuacje, w których ludzie uczą się

Rozdział 3. Klasa jako wspólnota dydaktyczna 117

naturalnie. Będą to siedliska uczenia się opisywanego jako autentyczne; uczniowie angażują się w dociekania umożliwiające konstruowanie osobistych znaczeń w klimacie społecznej sprawiedliwości budowanym pospołu przez nauczycieli i uczniów. Autentyczne uczenie się definiowane bywa jako uczniowskie dokonanie, które jest istotne i ma sens w sytuacjach życiowych, nie tylko w klasie. Konstruowanie własnej wiedzy oznacza aktywne włączenie się w dociekania budowane na tym, co już się wie, nie zaś poddanie się ustalonej wiedzy w ujęciu nauczyciela i przez niego przekazywanej

Założenia podejścia socjokulturowego podsumowują Oakes i Lipton (1999). Dowodzą, że dydaktyka wywodząca się z tego podejścia nie da przełożyć się na „naukowo potwierdzony zbiór najlepszych metod”, wyrasta bowiem z „jakości dydaktycznych powiązań między nauczycielami i uczniami (...) a proces dydaktyczny nie może być oceniany niezależnie od kulturowej wiedzy, z jaką uczniowie przychodzą do szkoły” (s. 196).

Ale i oni formułują listę wskazówek nieodbiegających daleko od tego, co mówią Schmuckowie, a z których skorzystać mogą nauczyciele, formując autentyczne i sprawiedliwe wspólnoty dydaktyczne. Są to:

-    Nauczyciele i uczniowie mają pewność, że każdy uczy się dobrze.

-    Lekcje aktywizują uczniów, są zróżnicowane i opierają się na procesach społecznych.

-    Stosunki międzyludzkie oparte są na życzliwości i wzajemnych zależnościach.

-    Autentyczna kontrola i ocena postępów wspomaga nauczanie.

Z LITERATURY PRZEDMIOTU

Bibliografia badań dotyczących korzystnych warunków społecznych uczenia się jest bardzo szeroka i pochodzi z wielu obszarów: pedagogicznej psychologii społecznej, nauki o grupach społecznych, nauki o motywacji, badań nad społecznym kontekstem nauczania, psychologii organizacji. Nie zamierzamy tu dokonywać przeglądu całej literatury. Zamiast tego przedstawimy parę ciekawych badań z tego zakresu, które pozwolą początkującym nauczycielom zorientować się, jak przebiegają takie badania, oraz dostarczą przykładów co ważniejszych rezultatów. Badania pochodzą z ostatniego półwiecza, a ich głównym przedmiotem zainteresowania były skutki, jakie otoczenie społeczne klasy wywiera na motywację, to, jak postępowanie nauczyciela wpływa na życie grupy i jak sami uczniowie wzajemnie oddziałują na siebie i na nauczycieli.

Wpływ środowiska klasy na motywację uczniów

Trudno jest dostarczyć uczniom motywacji, by nie ustawali w pracy. Jedni wytrwają dłużej, inni krócej, pewne zadania zdają się bardziej interesować uczniów.

www.wsip.com.pl


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0018 (100) 120 Część I. Kierownicze funkcje nauczyciela DONIESIENIE Z BADAŃ 3.1.Czy strategie
skanuj0019 (95) 122 Część I. Kierownicze funkcje nauczyciela posługiwała się wcale wypowiedziami sta
skanuj0020 (87) 124 Część I. Kierownicze funkcje nauczyciela -    Same w sobie są int
skanuj0021 (80) 126 Część I. Kierownicze funkcje nauczyciela Tabela 3.4. Zmniejszanie negatywnych ef
skanuj0022 (77) 128 Część I. Kierownicze funkcje nauczyciela mistrzostwa kraju, sprowadzi na ciebie
skanuj0006 (223) 98 Część I. Kierownicze funkcje nauczyciela Mapa programu to narzędzie planistyczne
skanuj0012 (152) 110 Część I. Kierownicze funkcje nauczyciela . Pod koniec lekcji pojawił się dyrekt

więcej podobnych podstron