Tabela 42
odciął poszczególnych rodzajów węglowodorów w gazolinic niestabiliiowane] 1 stablllcofana)
pracującej pod ciśnieniem 1-2 NPa (rya. 57|. Z gdry kolumny odbiera' się frakcję propan-butany, która częściowo jest zawracana jako oroaienie. Z dolnej ciflei kolumny odbiera eif gazollnę stabilizowaną.
I. (•<«-*•• a, my mt • aa I k
(liflii 3. «Me«nl«a itrł^l ki, 1 4, ifei*r«ilk im l t*i i
Rya. Sl> Schemat instalacji do etabilizecji gazolLny
Wyodrębnienie ' z gkzoliny nieatabilizowanej oddzielnych' węglowodorów przebiega w baterii kolumn deatylacyjnych. Ogrzana w wymienniku ciepła eurowa gazoli-na podawana jeat do kolumny •etanowej* pracującej pod clinieniem 4 MPa, z której odbiera alg mieszaninę metanu i etanu' (gaz auchy). Pozostałość podestylacyjni) doprowadza aię do kolumny "propanowej" pracującej pod ciśnieniem 1,5 HPa. Pozostałość podestylacyjna z tej kolumny rofdeatyłowywana jest neetf-pnie w kolumnie "butanowej", pracującej pod ciśnieniem 0>5 HPa. 2 góry kolumny odbierany jeat destylat stanowiący miesza-’ ninę n-butanu i izobutsnu.' Mieszanina ta W kolumnie '"izobuta-' nowej" rozdzielana jeat na oba śkładnlki. w niektórych instalacjach z gazoliny etabilizowa-równie* itopen-podaje aią części od-
naj wydziela się
tan i n-pentan. Na ęzczyjb wszystkich kolumn rektyfikacyjnych oroaianie, którym jeet skroplony produkt odbierany z górnych powiednich kolumn.
3.3. PRZEMYSŁ ROPY NAFTOWEJ
. 3.3.1. Kierunki przerobu ropy naftowej •!-
Wyróinia się dwa podstawowe kierunki przerobu ropy naftowej i
•4 kierunek rafineryjny (w wariancie paliwowym lub paliwowo-olejo-*ym>.- ’* * *
- kierunek petrochemiczny,
• Proceay rafineryjne stanowią poląazenle procesów fizycznych i chemicznych, w wyniku których ropa naftowa ulega przemianie w produkty (będąca mieszaninami, węglowodorów) o Ściśle określonych właściwościach dostosowanych do sposobu wykorzystania. ProduktamL tymi sąi
- paliwa silnikowe (benzyna, oleje napędowe i inne paliwa specjalne),
•- - oleje smarowe, -•
* ■ - oleje opalowe,
1 - wyższe, stale węglowodory! parafiny, wazeliny i corezyny,
' • - asfalty drogowe i przemysłowe.
V wariancie pallvovyn ropa naftowa przerabiana jeet głównie na paliwa silnikowe i oleje opalowe. Mota to aię odbywać przez przeróbkę "głęboką" lub -"płytką". W przeróbce głębokiej dąży slędo uzyskania maksymalne j wydajności benzyny 1 olejów napędowych, natomiast wydajność oleju opalowego zmniejsza slędo minimum, poddając go krakowaniu.
V wariancie pailwowo-ole/owym jednocześnie z paliwami otrzymuje eią oleje smarowe. W tym celu dobiera się do przerobu ropę o detej zawartości frakcji olejowych, wrzącą w temperaturze powyżej 350°C.
Kierunek petrochemiczny przerobu ropy naftowej obejmuje wytwarzanie z niej surowców chemicznych 1 ich dalszą przeróbkę. Podstawowymi produktami wytwarzanymi w procesach petrochemicznych eą poszczególne węglowodory, m.in.' etylen, propylen, butany 1 butadien, acetylen, benzen, toluen, ksyleny 1.naftalen. Produkty wytwarzane w procesach petrochemicznych zastępują lub uzupełniają podstawowa produkty karbochemli. Są one bazą surowców 1 półproduktów dla podstawowaj ayntezy organicznej.
Zakłady przemysłowe przerabiające ropę naftową nazywane eą rafineriami.: Zadaniem ich jeet nie tylko przerób ropy na podstawowe produkty,' oczyszczanie ich i uszlachetniania, lecz również komponowanie handlowych produktów naftowych, np. sporządzanie benzyny o określonej liczbie oktanowej przez zmieszanie frakcji benzynowych z rótnych procesów. Joill w zakładzie przerabiającym ropę naftową wytwarza się równioi węglowodorowe surowce na potrzeby syntezy organicznej, to taki zakład nazywa się rafineryjno-petrochemlcznym • (np. Mazowieckie Zakłady Rafineryjna i Petrochemiczne w Płocku).