63648 Obraz
8 (127)

Naczynia miarowe przed użyciem należy sprawdzić przez zważenie wody destylowanej o temperaturze kalibracji (temperatura pokoju wagowego), wypełniającej naczynie do kreski. Pojemność kolb miarowych sprawdza się na wlew, a pipet i biuret na wylew. Różnica między pojemnością ustaloną na wlew i na wylew wynika z objętości cieczy, która pozostaje na ściankach naczynia po wylaniu z niej roztworu.

Sprawdzając pojemność i kalibrując naczynia miarowe należy uwzględniać następujące poprawki na:

-    zmianę gęstości wody ze zmianą temperatury,

-    stratę masy w powietrzu,

-    zmianę objętości naczynia ze zmianą temperatury.

2.1.2. Odmierzanie cieczy za pomocą pipety Pipety napełnia się w następujący sposób: trzymając górny koniec czystej i suchej pipety dużym i średnim palcem, zanurza się zwężony jej dolny koniec do cieczy i ostrożnie za pomocą gumowej gruszki (w przypadku wody - ustami) wyciąga się przez górny otwór powietrze z pipety. Po napełnieniu jej do około 1/5 pojemności należy dokładnie opłukać całą wewnętrzną powierzchnię pipety pobraną cieczą, a następnie wylać ją. Ponownie zanurza się pipetę w odmierzanej cieczy i napełnia się nią pipetę nieco powyżej kreski szybko zamykając palcem wskazującym (lekko zwilżonym) jej górny koniec. Nie powinno się górnej części pipety obejmować całą dłonią, a otworu zatykać kciukiem, gdyż utrudnia to obserwację położenia menisku oraz powoduje rozgrzanie powietrza w rurce i wyparowanie cieczy z pipety.

Po tej czynności pipetę należy wyjąć z roztworu, osuszyć z zewnątrz kawałkiem bibuły i ostrożnie, lekko odchylając palec wskazujący, wypuszczać

kroplami ciecz, aż do momentu, gdy dolny jej menisk zatrzyma się na kresce. Pipetę trzyma się przy tym pionowo, opartą dolnym końcem o ściankę kolby stożkowej tworzącej kąt z pipetą około 45°. Oko w tym czasie powinno znajdować się na wysokości kreski. Po ustawieniu menisku (dolnego w przypadku cieczy bezbarwnych, górnego w przypadku cieczy intensywnie zabarwionych) na kresce dotyka się końcem pipety suchą ściankę naczynia, z którego pobierana jest ciecz w celu usunięcia pozostałej kropli lub jej części. Napełnioną pipetę przenosi się nad naczynie, do którego odmierza się roztwór, opiera się koniec o jego ściankę i zwalniając ucisk palca wskazującego powoduje się swobodny wypływ cieczy. Gdy cały roztwór wypłynie utrzymuje się pipetę jeszcze około 15 sekund w takiej samej pozycji, a następnie wyjmuje i odkłada na statyw. Należy pamiętać, że resztek płynu pozostającego w pipecie nie wolno ani wytrząsać, ani wydmuchiwać, jak również dotykać końcem pipety cieczy w naczyniu.

2.1.3. Rozcieńczanie roztworów w kolbie

Do znajdującego się w kolbie roztworu należy dodać około 4/5 deklarowanej objętości wody destylowanej, zamknąć kolbę szczelnie doszlifowanym korkiem i bardzo dokładnie wymieszać jej zawartość. Mieszanie należy przeprowadzić przez wielokrotne odwracanie kolby dnem do góry. Następnie należy dodawać ostrożnie kroplami z pipety wodę, aż dolny menisk znajdzie się na wysokości kreski. Podczas uzupełniania kolby wodą nie powinno się zwilżać ścianek kolby powyżej kreski. Jeżeli ścianki zostały zwilżone należy odczekać do momentu, kiedy woda całkowicie z nich spłynie i dopiero uzupełnić do kreski. Następnie kolbę zamyka się korkiem i jej zawartość bardzo dokładnie miesza. Podczas odwracania kolby do góry dnem,

33