71192 skanuj0102

Ilłtć /. Scwmousz*, ayitiukiojti < y/y OtovyŁyjłw

rzeczy wisty. Symulacja to manipulowanie modelem w laki sposob, by działał on w zmienionej skali w czasie i przestrzeni, umożliwiając w ten sposób uchwy® ccnic w /ujemnych oddziaływań, które w innym wypadku byłyby nieuchwytfl z powodu ich oddzielenia w czasie i przestrzeni".

Jeśli przyjmiemy, że symulacja oznacza zespół działań związanych z kon*'; filmowaniem modeli systemów rzeczywistych oraz wykonywaniem na nich eks^ pciymentów. to będziemy mieć do czynienia z lizema głównymi elementami - systemem rzeczyw istym, modelem i komputerem (zob. rys. 7.1).

	I	!>**•		-
Ststtlli		<W* adc^lih
	i 1 J		♦	Kul;ipulu

MbiWiv«wnr

'I.SKl M,

JM

Rysunek 7.1. Scnemat symulacji komputerowej

Żródłni J. OiMcnbutliU. MuiMuntiiilt nuilnnuinme tyiiunton, di -ifl. a. u

W celu piowaiizcnui symulacji opracowuje >ię model symulacyjny, który jm4 zapisem postępowania umożliwiającym dokonywanie eksperymentów na mo* dclu. Według ściślejszej definicji „modelem symulacji komputerowej danego Rysiemu empirycznego nazywamy system utworzony z modelu symulacji lega systemu empirycznego i programu umożliw tającego przeprowadzenie symulacji modelu owego systemu za pomocą komputera'*^.

Symulacja umożliwia nam;

•    ocenę postępowania i decyzji aktorów w ramach danego systemu; i

•    ogląd alternatywnych elementów i strategii;

•    przewidywanie wyników pewnych decyzji:

•    przedstawienie prawdopodobieństw w ramach pewnych strategu;

•    optymalizację możliwych kombinacji elementów danego Rysiemu orna wskazanie najlepszego wyniku.

" AI<nMing I« SiWloiiótr ,-iri /rił/Wii. Ii-im |»»w ■v«i«iiM-ihinkm| i*«wJ

' S f.,hu. AtfUhh‘t->ni,i i    * l'WN. WRl W W V ■ W __JJM

«    uj a w uien iw pewnych lelacji, KtOl’e w iiiuym przypadku mogłyby żuslac

przeoczone^3,1.

Podstawową zaletą symulacji jest możliwość stosunkowo łaniego i szybkiego prześledzenia wielu wariantów rozwoju sytuacji w czasie i przestrzeni. Wprowadzanie dodatkowych okoliczności i obserwowanie ich następstw pozwala wniknąć głębiej w badane zagadnienia i przygotować podłoże lepszych decyzji. Inne zalety symulucji to stosunkowa prostota, współudział różnych specjalistów (interdyscyplinarność), a także możliwość wyłowienia nowych, wcześniej niezauważonych problemów czy rozwiązań (wartość heurystyczna).

Symulacja ma też oczywiście wady. Chyba największą jest to, ze wobec nogaclwa rzeczywistości symulacja potrafi objąć dość niewiele przypadków. Inne wady to ograniczona wiarygodność, zwłaszcza w symulacjach, w których występują cywile lub żołnierze. Na przykład zachowanie żołnierzy na symulowanym polu walki może znacznie odbiegać od ich zachowania na rzeczywistym polu walki.

Symulacja komputerowa tu ekspciyniemówaiuc na modelu lonnalnym i matematycznym. logiczny m|. Szczególnym przypadkiem modeli matematycznych są tzw. sieci neuronowe, czyli zalgorytmizowane modele matematyczne imitujące niektóre aspekty działania sieci neuronowych w organizmach żywych²⁵.

Symulację komputerową stosuje się z reguły wtedy, gdy analityczne rozwiązanie problemu jest niemożliwe, a bezpośrednie eksperymentowanie na realnym systemie - niecelowe. Symulacja komputerowa przydujc się zwłaszcza w badaniu tzw. systemów złożonych, dla których wcześniejsze określenie następstw pew nych decyzji jest trudne lub po prostu niemożliwe, n także wtedy, gdy nie ma możliwości eksperymentowania w rzeczywistości lub gdy w’ grę wchodzi wiele wariantów decyzji. Szczególnie rozwinięte i szeroko stosowane w procesach symulacji są modele konfliktów, głównie walki zbrojnej.

Symulację w naukach społecznych, zwłaszcza w nauce o stosunkach międzynarodowych i nnuknclt wojskowych, można stosować w celach dydaktycznych, badawczych i praktycznych. W dydaktyce symulacja (gra symulacyjna) pozwala grać studentom rolę decydentów i dzięki temu zapoznaje z warunkami i czynnikami procesu podejmowania decyzji, natomiast symulacja komputerowa umożliwia szybkie prześledzenie wielu wariantów decyzyjnych czy następstw różnych założeń modelowych, a także pozwala błyskawicznie zobrazować na ekranie w formie liczb, wykresów, tabel, diagramów czy map wyniki założonych eksperymentów. Symulacja jako narzędzie badawcze pozwala identyfikować /miennc i badać zachodzące między nimi współzależności, doskonalić przyjęte modele, formułować uogólnienia. Praktyków polityki i wojskowych interesują

^M Por. II. MmIoMK. I- MkInmu. In. iufnoiHM uf timmitilHHi ... . «wł> uf uMuljM. /*»..

Mm/imrf MpfojMo* aml    JJTNGfltBIlC* 1997. XXVII, i-4. a. 30*.

(Kup Iłwwm fUi gęm k*l

"hor    »)>.« •>'_