128
Paweł Boski
Drugi warunek dotyczy różnic indywidualnych w zakresie niektórych sr.1enr.3rch osobowościowych, modyfikujących wyrazistość egotyzmu a trybu, cyjncgo. Tak np. osoby o wysokiej potrzebie osiągnięć charakteryzują »|ą hardziej wewnętrznyir. ontejscowtentem kontroli v przypadku sukcesu niż osoby o niskim natężeniu potrzeby osiągnięć ' We mer 1 tu. 1972; Kukla 1972).
Dalszy argument na rzecz motywacyjnej interpretacji reguł atrybucJl pochodzi z badań nad konsekwencjami afekrywr.yrru sądów przyczynowych.
2 prac wykonanych w zespole B. Weinera wynika, że z wewnętrznymi przy.
*j«4> związane jest wyższe natężenie tak pozytywnych, jak i ne-gniy»-.*ck ocen 1 emocji - odpowiednio: poczucie dumy i wstydu - niż w przj?*dk» przyczyn zewnętrznych (Weiner 1 Kukla 1970; Rest 1 in. 1973; Werner 197- . Tak więc przypisanie saka su własnym zdolnościom i wysil, sowi ys: iinekmi afektu podnoszącego poczucie własnej wartości 'dutnyżf podezss gdy przypisiti* porażki przyczynom zewnętrznym pełni funkcje oh. raae * ty* sensie, że generuje niski poziom negatywnych uczuć skiero. wasyck wobec ja podmiotu.
Cstamoe badam 1 grupy Weinera wskazują, źc głównym konsekwencja, as afefajłiij*: procesów anybacy^ych są nie tyłkoróinice w nai ę ź e -|^ przeće .-ij-Trr* noSfTćojci (jakości) uczuć. (Por. Weiner : a. :r=; Yaaer 1 m. TLj, I «!®T ! 990-^Weiner T9Ś1;. Tak więc przykładów3, ;c własne zdolności spostrzegane są jako przyczyna sufcce.
**■- podmw- doświadcza wczucia Cumy, które podwyższa poczucie własnej nraic.. podczas gdy pomoc-z-zewnątrz łub łut szczęścia - gdy są wldz-a-■* J“*~ przyczyn . «j>ohją raczej uczucia vdzięczr*osci lub zdziwienia, me mające zanązfc* z ja podmiotu.
Podsumowując, egpty styczny rac kari zm atrybucj* zikstrować można a pomocą trWmmw 2.
legały strybecp a pujoiamt
Przejdźmy obecnie do rozwożooia problemu jwup p r&ach podejścia nrysMjjois.
Pozw*|zar.<e teoretyczne tego /agaduMOM
•nyłncyjym, będąc raczej zapożyczane ji; 4/iMimf trakcją interpersonalną • /--« kowantMM pouąggAąg^MflH Zgodnie z dobrze bałtom en termą (córką Peyhowsknego, stos .nkowan.a wobec innych są funkcją dystansu fcteństwa) do ja ( Keykowski 1979), V zaacoaooanca do arrylueyjMf błemotyhi percepcji osób należałoby rąt oczek:»«d rauoweoso tąrch reguł przypisywania przyczyn w stopom md9|(jM|^H^ dp* ***•' psychologie zaego miedzy ja a lisaym,
Z drugiej Krany, niektórzy Udaćzo pokazują, I dia egotyzmu przypisywania przyczyn dyspogjcyjayt* do dNMĆ
oyck oraz przyczyn syutacypycb do adsraMk’mM|||p|i|^_
aąślną w percepcji osób; euierzy d nazywają ową prawtdbaudd dMpj tern pozytywnego usieeur.kowanta 'Taylor 1 Kattumahi MBfe' rer 1960). Kówmież airyhucypie UdanM Iiciii aad ueąpwac Jf wskazują na podobną prawidłowość ' Werner lf7śj. I
biatua teoretyczny imiTWu pozyywaap ••teaoakeammo ł Ją0j(j tuaina iuierpretocja motywecyjM są jednak
dać, ża Taylor 1 ko«*..nafct '\9%) szycha!1 ddmo gMjKBl|j^H skiego hipotezę dystansu psytkoiOMrinoga w ■.iiźszy związek i .alzjf Cvserw«torem a osobą b|lwij|H tym stouojsza ur.cefccja dc dyspoąp . .icgp prOTbgmMdft, grywyck oraz ąmicypafc prijytąimu zacheumś
negatywne.
1.3. Auybucjo przfczyi. wyimruś z pert
*<*>■■! 2. Model procesów
lfcwuęirzue |
Wysoki |
Poczucie |
r*śwtti —r ooybncjr |
-*■ dodacr.t -*■ |
wartości ja |
Wżsećzo- i |
afekt ja |
podwyższone |
ay aorto-j | ||
mum ego- | ||
ąrzum | ||
, Zewnętrzne |
Kłębi |
Poczucie |
óasmse acrytucje |
wjeansy |
wartości ja |
afekt ja |
utrzymane |
efotyzmm ataytacyjmego
kiler cząoto poznawczo i icr aormogrwuy, określając dcaby My* wanin problemów czy airrsaoais przyczyn, i utooc
NO
coay pozaąwczo człowieka ołkegiN ad
togo
*r
rola modeli werwa •yumyck czaszo
odtuedśeoM
dia ozmakowamśn