Zwierzęta wydalają cząstki wirusowe z kałem, moczem i śliną. Zakażenie człowieka następuje przez wdychanie rozpylonych wydalin lub ugryzienie przez chore zwierzę. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku opisano także zespół płucny wywołany przez hantawirusa, charakteryzujący się ostrą niewydolnością oddechową. W tych przypadkach przypuszczalnie dochodzi do przeniesienia wirusa z człowieka na człowieka.
Inne wirusy gorączek krwotocznych
Z rodziny bunyawirusów gorączki krwotoczne wywołuje rpwnież wirus krymsko-kongijskiej, gorączki krwotocznej. Rezerwuarem wirusa oprócz, kleszczy są dzikie gryzohie, zwierzęta domowe oraz ptaki migrujące. Zakaże-,( nia ludzi następują w wyniku ugryzienia przez kleszcza, kontakt z krwią lub / tkankami zakażonych zwierząt lub chorej osoby. Śmiertelność w przebiegu tej choroby wynosi około 30%. „ .
Flawiwirusy odpowiedzialne za postaci krwotoczne to wirus dengi i wirus żółtej gorączki. Obok objawów opisanych w podrozdziale „pławiwirusy” wirus dengi (typy 1, 2, 3, 4) może wywoływać krwotoczny zespół wstrząsowy. Występuje najczęściej u dzieci poniżej 15. roku życia, rzadko u dorosłych. Uważa się, że zespół ten może być wynikiem wzmożenia reakcji immunologicznych po powtórnym zakażeniu innym typem wirusa. Tworzą się kompleksy, wirusa z przeciwciałami powstałymi w trakcie infekcji pierwotnej, aktywujące układ dopełniacza i prowadzące do rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego. Śmiertelność w tej postaci choroby oceniana jest na 5-12%.
BARBARA ZAWILIŃSKA
Ludzki wirus nabytego niedoboru odporności (H!V)
HIV (ang. human immunodeficiency virus) wywołuje zespół nabytego upośledzenia odporności - AIDS (ang. acąuired immunodeficiency syndrom). Należy do rodzaju Lentivirus, rodziny Retroviridae. Znane są 2 typy tego wirusa: HIY-i i HIV-2, różniące się antygenowością, patogennością i rozprzestrzenieniem geograficznym.
Budowa i właściwości Struktura HIV i cykl namnażania jest charakterystyczny dla retrowirusów. Wszystkie wirusy z tej rodziny są sferyczne, średnica wi-rionu wynosi 80-120 nm, mają osłonkę lipoproteinową. Schemat budowy HIV przedstawia ryc. 44.
Genom stanowią dwie identyczne, jednoniciowe cząsteczki RNA o dodatniej polamości, połączone z białkami o właściwościach enzymatycznych: odwrotną transkryptazą, proteazą i integrazą. Enzymy te są niezbędne w replikacji
wirusa. Genom HIV ma geny kodujące białka strukturalne: kapsyd (gag), odwrotną transkryptazę (pot) i glikoproteinę osłonki (emj oraz szereg genów niestrukturalnych, pełniących funkcje regulacyjne. Genom wraz z białkami stanowi rdzeń, widoczny w mikroskopie elektronowym w postaci ściętego stożka. Całość nukleokapsydu otacza warstwa lipidowa z glikoproteiną gplóO, która składa się z części przezbłonowej (gp41) połączonej niekowa-Ientnie z glikoproteiną gpl20. Ta ostatnia spełnia ważne funkcje - jest wysoce immunogenna i zawiera regiony wiążące się z receptorem CD4 na powierzchni wrażliwych komórek.
Zmieimj^j^ cechuje duża zmienność antygenowa związana
z helerogennością genomu. Powoduje to znaczne różnice wśród szczepów pochodzących z różnych regionów świata, ponadto wirusy izolowane od jednego pacjenta w różnym okresie zakażenia mogą być odmienne. Podtypy HIV-1 śą obecnie klasyfikowane do 3 grup: M, N i O na podstawie różnic w genomie. Ich częstość występowania w poszczególnych regionach świata jest różna.
Zarówno HIV-1, jak i HIV-2 wykazują szczególne powinowactwo do limfocytów CD4 (pomocniczych), ale zakażają także monocyty i makrofagi, komórki dendrytyczne, komórki Langerhansa oraz mikroglej w ośrodkowym układzie nerwowym. Obecność tych wirusów można stwierdzić w wielu tkankach i narządach (węzły chłonne, śledziona, płuca, jelita, skóra, szpik kostny).
219