76326 tkihl 10

28    TEORIA, KRYTYKA I HISTORIA LITERATURY

jak ta nawet marzyć nie powinna o wchłonięciu pierwszej. Andre Malraux w Le musee imaginaire de la sculpture mondiale (1952— 1954) z dużą swadą mówił o muzeum wyobraźni, muzeum bez ścian, obejmującym znajomość sztuk plastycznych na całym świecie. W literaturze z całą pewnością stajemy wobec tego samego zadania co krytyk sztuki lub przynajmniej wobec zadania analogicznego: w bibliotece możemy bardziej bezpośrednio, z większą łatwością zgromadzić eksponaty naszego muzeum — książki, lecz za to dzielą nas wciąż jeszcze mury i bariery języków oraz historycznych form języka. Sporą część naszej pracy poświęcamy burzeniu i niwelowaniu tych przeszkód przez przekłady, badania filologiczne, edytorstwo, literaturę porównawczą czy po prostu przez czynności wczuwającej się wyobraźni. Ostatecznie literatura podobnie jak sztuki plastyczne, jak „głosy milczenia” Malraux to chór głosów rozlegających się poprzez wieki, głosów, w których wyraża się wyzwanie człowieka wobec czasu i przeznaczenia, jego zwycięstwo nad przemijalnością i historią.

Przełożyła Maria Kaniowa