65827 Obraz (1469)

nn Wsiępnit ocena spniwo/dimlu liiian .out ro

laliioslkl gospodarcze prowadzące działalność na niewielką skalę. a więc takie, s\ których nic przekroczono granic dwóch z trzech następujących wielkości:

•    suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego w walucie polskiej — równowartość 2 min euro;

•    przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów oraz operacji finansowych w walucie polskiej — równowartość 4 min euro;

•    przeciętne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty w roku obrotowym — nie więcej niż 50 osób,

mogą sporządzać sprawozdania finansowe za rok obrotowy w formie uproszczonej — przez podanie w nich tylko danych dotyczących pozycji oznaczonych literami i cyframi rzymskimi.

Roczne sprawozdania finansowe, które podlegają badaniu przez biegłego rewidenta i ogłaszaniu w' Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej ^Monitor Polski B”,obejmują ponadto zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych.

W sprawozdaniu finansowym szczególną rolę odgrywa bilans, będący historycznie najstarszą częścią sprawozdań finansowych.

Bilans, stanowiący pierwszą część sprawozdań finansowych, zawiera informacje o zasobach majątkowych będących pod kontrolą jednostki i źródłach finansowania tych zasobów.

Ujęte wartościowo zasoby majątkowe firmy noszą nazwę aktywów. W ustawie o rachunkowości zawarto definicję aktywów, jak i definicje ich elementów składowych. Za aktywa uważa się „kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe

0    wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych”. Tym samym przy interpretacji aktywów można się posługiwać tradycyjnym określeniem „majątek”.

Aktywa jednostki jako jej zasoby majątkowe obejmują obiektywne, standardowe

1    empiryczne wartości, które służą do:

•    generowania wpływów i wypracowywania zysków;

•    zagwarantowania roszczeń wierzycieli.

W bilansie aktywa są podzielone na:

•    Aktywa trwałe (grupa A), które obejmują:

I. Wartości niematerialne i prawne.

TT. Rzeczowe aktywa trwałe (w tym: środki trwałe, środki trwałe w budowie, zaliczki na środki trwałe w budowie).

III.    Należności długoterminowe.

IV.    Inwestycje długoterminowe (nieruchomości, wartości niematerialne i prawne, długoterminowe aktywa finansowe, inne inwestycje długoterminowe).

V.    Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe.

• \klywii obrotowe (grupa li), w skład których wchodzą:

I    Zapasy (materiały, półprodukty i produkty w (oku, produkty gotowe, towary).

II    Należności krótkoterminowe (należności z tytułu dostaw i usług, należności z tytułu podatków, dotacji i ubezpieczeń społecznych, czyli należności publicznoprawne, pozostałe należności oraz należności dochodzone na drodze sądowej — roszczenia).

111 Inwestycje krótkoterminowe (krótkoterminowe aktywa finansowe — ud/.ia ły lub akcje, inne papiery wartościowe, udzielone pożyczki, środki pieniężne i inne aktywa pieniężne — oraz inne inwestycje krótkoterminowe).

IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe.

I'odstawowym kryterium wyodrębnienia w bilansie aktywów trwałych jest czas, w którym będą one przynosić korzyści ekonomiczne — wymogiem jest okres dłuższy ul/ Iż miesięcy od dnia bilansowego.

Pierwszą pozycją aktywów trwałych, grupowanych w bilansie zgodnie z zasadą w zrastającej płynności, są wartości niematerialne i prawne (poz. A I). Zawierają ulu' prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, przeznaczone do użytkowania na potrzeby jednostki w okresie dłuższym niż rok, takie jak: autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje, prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych i zdobniczych oraz hmw-how'. Do tej pozycji aktywów trwałych zalicza się także nabytą wartość firmy oi a/ koszty zakończonych prac rozw'ojow'ych.

W przypadku wartości niematerialnych i prawnych oddanych do użytkowania na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu itp. zalicza się je do aktywów trwałych jednej ze stron, zgodnie z kryteriami stosowanymi w odniesieniu do środków trwałych.

Środki trwałe, zgodnie z ustawą o rachunkowości, to „rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki”^{1 2}. Stanowią je nieruchomości (takie jak: grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, lokale własnościowe, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego), maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, ulepszenia w obcych środkach trwałych oraz inwentarz żywy.

Cechą charakterystyczną środków trwałych jest to, że ich wartość początkowa zmniejsza się w wyniku odpisów amortyzacyjnych, dokonywanych w celu uwzględnienia utraty ich wartości na skutek używania lub upływu czasu. Amortyzacji nie podlegają jedynie grunty nie służące wydobyciu kopalin metodą odkrywkowy, dzieła sztuki oraz eksponaty muzealne.

1

   Przez angielski termin know-how rozumie się dobro niematerialne będące umiejętnością praktycz nego wykorzystania wiedzy i rozwiązywania problemów.

2

   W definicji tej nie występuje kryterium własności lub współwłasności — istotne jest kryterium ekonomicznego wykorzystania.